De Europese milieuministers bezegelden op de Raad Leefmilieu hun standpunt voor de klimaattop in Cancun (Mexico, 29 november tot 10 december). Europa, dat een voortrekkersrol wil blijven claimen op het vlak van klimaat, vertrekt met een zwakke CO2 emissiereductiedoelstelling naar de klimaattop. Ons land gaf met een discussierapport over een hogere Europese emissiereductiedoelstelling nochtans een goede voorzet, maar de Europese milieuministers konden zich niet eensgezind achter een hogere Europese doelstelling scharen.
Ons land heeft goed werk geleverd tijdens de voorbereidingen van de klimaattop in Mexico. Het slaagde er in het vertrouwen van de ontwikkelingslanden te verbeteren. We hopen dat het Belgisch voorzitterschap op dit elan verder werkt. Uit de raadsconclusies blijkt echter dat het nog steeds zeer moeilijk is om het verdeelde Europa op één lijn te krijgen voor een ambitieuzer klimaatbeleid. Hopelijk slaagt het Belgisch voorzitterschap er in Cancun beter in om de progressievere stemmen binnen Europa luider te laten klinken.
Het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland en Denemarken riepen al openlijk op om de stap naar 30% minder CO2 in 2020 te zetten. Uit een mededeling van de Europese Commissie eerder dit jaar bleek immers dat Europa alleen maar voordeel kan halen uit het nog meer verlagen van de CO2-uitstoot. Uit recente cijfers van het Europees milieuagentschap blijkt dat Europa nu al 17% minder CO2 uitstoot dan in 1990, een doelstelling van 30% komt dus nog veel meer binnen handbereik. En, een hogere emissiereductiedoelstelling moet er bovenal voor zorgen dat Europa de boot van de groene revolutie niet mist.
België schreef als EU-voorzitter een presidency paper om deze discussie scherp te stellen. Het is lovenswaardig dat ons land het initiatief nam, maar helaas kon het Belgische rapport niet verzilverd worden. Ons land slaagde er niet in om de openlijke oproep van de belangrijkste Europese lidstaten voor een ambitieuzer klimaatbeleid in raadsconclusies te verankeren. Europa kan moeilijk van andere landen verlangen om hun klimaatinspanningen te verhogen als ze zelf vasthoudt aan een zwakke doelstelling. Wil Europa een eerlijk aandeel leveren in de strijd tegen de klimaatverandering, zou ze haar emissiereductiedoelstelling moeten optrekken naar 40%. Bovendien is een hogere doelstelling voor 2020 nodig, willen we de Europees beloofde reductie van 80 tot 95% tegen 2050 nog binnen bereik houden.
De raadsconclusies houden ook een aantal achterpoortjes open, die de voorliggende emissiereductiedoelstelling dreigen uit te hollen. Zo zou Europa een eventueel hogere emissiereductiedoelstelling willen bereiken door een creatieve telling van CO2-opname door landgebruik. Ook het probleem van het overschot van emissiekredieten uit de Kyotoperiode, de zogenaamd hete lucht, blijft onopgelost.
Redelijk positief is dat de Europese milieuministers bereid zijn om een tweede verbintenisperiode van het Kyotoprotocol te overwegen, al worden hier heel wat voorwaarden aan verbonden. Elke openheid voor het voortzetten van het Kyotoprotocol, is een zeer belangrijk signaal voor de ontwikkelingslanden, omdat het protocol al bindende engagementen vastlegde voor de geïndustrialiseerde landen. Daarnaast wil Europa zich in Cancun ook engageren om vooruitgang te boeken op het vlak van bosbehoud, al zitten er ook op dit vlak nog veel adders onder het gras. Europa bevestigt ten slotte haar engagementen om ontwikkelingslanden financieel bij te staan in hun strijd tegen de klimaatverandering. Jammer genoeg blijkt veel van dat geld, al beloofde ontwikkelingshulp dat in een ander papiertje verpakt werd. Europa zou dan ook dringend klaarheid moeten scheppen over de additionaliteit van deze geldstroom.
10 Groene Eisen: de Belgische milieubeweging evalueert het EU-voorzitterschap
De Belgische milieuorganisaties volgen het Belgische EU-voorzitterschap op de voet via de website www.10groeneeisen.be: op deze webstek kan je een uitgebreide evaluatie vinden over biodiversiteit en klimaat. Ook andere vraagstukken, waaronder deze week illegale houtkap en Genetisch Gemanipuleerde Organismes (GGO’s), worden hier geëvalueerd.