Vorige maandag startten de bouwwerkzaamheden voor de Deurganckdoksluis in de Antwerpse haven. Deze tweede sluis voor de linkeroever wordt de grootste sluis ter wereld en moet in 2016 klaar zijn. De nieuwe sluis komt op het einde van het Deurganckdok - het getijdendok waar containerschepen worden behandeld - en maakt de verbinding met de andere dokken in de Waaslandhaven.
Er liggen nog honderden hectaren niet gebruikte bedrijfsgronden op linkeroever, voornamelijk langs het Verrebroekdok en het Vrasenedok. De Kallosluis is vandaag de enige toegang tot die dokken in de Waaslandhaven, maar is zeer zwaar belast door de stijgende zeevaarttrafieken en een toegenomen gebruik van de sluis voor binnenvaart. De capaciteitsbenutting van de Kallosluis ligt al jaren rond de 90%. Door de bouw van een tweede sluis kunnen honderden hectaren havengebied van de Waaslandhaven verder economisch ontwikkeld worden. Daarbij moet volop ingezet worden op het aantrekken van bedrijven uit de groene industrie. Op die manier hoeft de verdere economische expansie van de haven niet langer gelijk te staan met het innemen van steeds nieuwe open ruimte of met een verdere achteruitgang van de milieukwaliteit.
Voor BBL hangt de bouw van deze sluis ook samen met de verdere uitbreiding van de Antwerpse haven. Zoals bekend wil het Havenbedrijf een nieuw containerdok – het Saeftinghedok - bouwen naast het Deurganckdok. Indien echter geïnvesteerd wordt in een hogere ruimteproductiviteit op de bestaande containerterminals, kunnen de bestaande terminals de verwachte groei van containertrafieken ook opvangen. Bovendien komen de dokken achter de nieuwe sluis nu ook in aanmerking om containers te verhandelen. Door deze nieuwe sluis wordt een nieuwe containerterminal in de Saeftinghezone dus helemaal overbodig.
Volgens BBL moet de beschikbare ruimte in de haven in de eerste plaats ingezet worden om nieuwe hoogwaardige productiebedrijven aan te trekken. Zo zijn er duidelijk groeikansen voor de groene industrie, een economische trend die Vlaanderen volledig aan het missen is. Het gaat dan om investeringen in milieutechnologie, recyclage van afvalstoffen tot grondstoffen, groene chemie in plaats van petrochemie,… Dergelijke activiteiten zorgen voor een hoge toegevoegde waarde en veel werkgelegenheid. Bijkomend voordeel is dat industriële activiteiten zorgen voor veel minder verkeersproblemen dan containertrafieken. Waar voor containertrafieken vanuit de Antwerpse haven nu zestig procent via de weg afgevoerd wordt, is dat voor industriële activiteiten veertig procent. Industriële producten worden voor een veel groter deel afgevoerd via binnenvaart en spoor. Zo kunnen ook de verkeersproblemen in de Antwerpse regio beter onder controle gehouden worden.
Die verkeersproblemen dreigen met een nieuwe containerterminal nog veel chaotischer te worden. Het nieuwe Saeftinghedok dat de haven wil bouwen, zal een capaciteit hebben van ongeveer 8 miljoen containers per jaar. Dat zorgt voor meer dan 13.000 vrachtwagens extra per dag. De al ernstige congestie en de verkeersproblemen op de Antwerpse ring – inclusief de nog te bouwen Oosterweelverbinding - en op alle toekomende snelwegen - E19, E17, E34, A12, E313… - zullen alleen maar groter worden. Voor verschillende hoofdwegen komt het mobiliteitsonderzoek tot de bevinding dat meer dan 100% van de capaciteit nodig is – fysiek uiteraard onmogelijk. Door die verder toenemende congestie zal bovendien enorm veel sluipverkeer op het secundaire wegennet ontstaan, waardoor de gemeenten rond het havengebied met ernstige bereikbaarheids- en leefbaarheidsproblemen te kampen krijgen.