De ene groene stroom is de andere niet

De rangschikking van de Belgische groenestroomleveranciers die Greenpeace en Test- Aankoop onlangs voorstelden, heeft heel wat stof doen opwaaien. Uit deze rangschikking blijkt namelijk dat niet alle leveranciers van groene stroom even groen zijn als ze lijken. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk dat een leverancier steeds meer 100% groene contracten verkoopt terwijl hij niet meer groene stroom produceert. Soms investeert die leveranciers zelfs tegelijkertijd in steenkool- en kerncentrales. Boerenbedrog volgens sommigen, volgens anderen is er geen vuiltje aan de lucht. Hoe zit het dan precies?

Wil een leverancier in België groene stroom verkopen, dan volstaat het om een hoeveelheid Europese labels voor te leggen (de zogenaamde garanties van oorsprong) die overeenkomt met de hoeveelheid groene stroom die hij wil verkopen. De garanties van oorsprong bewijzen alleen dat die hoeveelheid elektriciteit ergens in Europa op basis van hernieuwbare energie wordt geproduceerd - bij een Noorse waterkrachtcentrale bijvoorbeeld. Bovendien krijgen de leveranciers voor de garanties van oorsprong een vrijstelling van (een deel van) de federale bijdrage op elektriciteit, zo wordt het zeer goedkoop om groene stroom aan te kopen. Een consument die voor een 100% groenestroomcontract kiest, zorgt er dus niet noodzakelijk voor dat zijn leverancier effectief investeert in groene stroomproductie.

Het Vlaamse groenestroombeleid wordt geregeld door een ander systeem: de groenestroomcertificaten. Elk jaar moet een groenestroomleverancier een aantal groenestroomcertificaten voorleggen. Deze certificaten kan hij verkrijgen voor de eigen productie van groene stroom, of hij kan deze aankopen bij collega producenten op de Vlaamse elektriciteitsmarkt. Dit groenestroommechanisme moet er voor zorgen dat het aandeel groenestroom in ons land jaar na jaar stijgt en stimuleert dus – in tegenstelling tot het systeem van garanties van oorsprong – een stijging van de Belgische groenestroomproductie. De groenestroomcertificaten hebben echter niets te maken met de groene stroom die de leverancier aan zijn klanten aanbiedt.

De ene groene stroom is dus de andere niet. Dat is de hoofdconclusie van de rangschikking van Greenpeace en Test- Aankoop. En, een consument heeft het recht om dat verschil te kennen, zodat hij bewust kan kiezen voor een echt groene stroomleverancier, één die er voor kiest de groene stroom die hij aanbiedt zelf te produceren. En die er dus voor zorgt dat een bijkomende vraag naar groene stroom ook zorgt voor bijkomende groenestroomproductie. De ranking van Greenpeace en Test-Aankoop geeft de informatie waar iedereen recht op heeft. De vraag is dan of je kiest voor echt groene stroom of grijze stroom met een kleurtje.

Windenergie