De regering Peeters II gaat de laatste rechte lijn in om haar engagementen waar te maken uit het Pact 2020. Daarin nam de regering zich voor om van Vlaanderen een sociale, economische en ecologische topregio te maken.
Wie de Septemberverklaring van minister-president Kris Peeters beluistert, stelt vast dat ‘sociale’ en ‘economische’ pijlers bovenaan het prioriteitenlijstje van de Vlaamse regering staan. Van ecologische maatregelen is amper sprake. Terwijl de urgentie daar dag na dag toch toeneemt.
“Bond Beter Leefmilieu betreurt deze keuze, omdat een investering in vergroening en energiebesparing net kan bijdragen tot een structurele economische heropleving en bovendien positief is voor de portefeuille”, zegt Lieze Cloots, beleidscoördinator van BBL.
De Vlaamse regering zal in haar laatste jaar een aantal versnellingen hoger moeten schakelen om prangende milieukwesties zoals klimaatbeleid, energiebesparing en luchtkwaliteit aan te pakken, wil die regering haar engagementen uit het Pact 2020 kans op slagen geven.
We geven hierbij nog een overzicht van de milieudossiers die de Vlaamse regering Peeters II het komende jaar 2012 -2013 op de werktafel krijgt:
1. Maak een sterk klimaatbeleidsplan
Er is dringend nood aan een ambitieus plan waarmee Vlaanderen binnen 8 jaar 21% minder broeikasgassen uitstoot. Een plan dat ons ook op het pad zet om tegen 2050 tot 95% minder broeikasgassen uit te stoten.
Overmatig autogebruik terugdringen en een doorgedreven fietsbeleid uitstippelen is een manier om bij te dragen aan deze doelstellingen.
Energiebesparing realiseren in gebouwen en industrie, hernieuwbare energie stimuleren, vrachtverkeer afremmen, landbouwemissies en vleesconsumptie verminderen, restwarmte volop benutten zijn andere bouwstenen voor een ambitieus klimaatbeleid.
Er is nood aan een structurele beleidsomslag waarbij alle beleidsbeslissingen moeten doordrongen zijn van de geest van een ambitieus klimaatbeleid.
2. Maak van energiebesparing uw topprioriteit.
Niet enkel in de strijd tegen de klimaatverandering, maar ook omwille van de bevoorradingszekerheid, omwille van onze eigen portefeuille en omdat Europa het oplegt, is energiebesparing in gebouwen en industrie topprioriteit. In het bijzonder voor een energieverslindende regio als de onze.
Een programma voor diepgaande renovaties op wijkniveau en een traject waarbij nieuwbouw tegen 2017 bijna energieneutraal is, vormen de basis voor energiebesparing in gebouwen.
We verwachten tegelijk dat de regering werk maakt van een transparant en dwingend kader voor energiebesparing in de industrie.
3. Geef elke hernieuwbare energietechnologie de steun die ze nodig heeft om zich te ontwikkelen.
Het zou een gemiste kans zijn voor de toekomst van hernieuwbare energiesector in Vlaanderen wanneer bij het uittekenen van een evenwichtig ondersteuningsbeleid enkel de kosten van technologieën op korte termijn een rol spelen. De Vlaamse regering heeft er alle belang bij om met haar ondersteuning ook kansen te geven aan technologieën met grote baten voor mens, milieu en klimaat op langere termijn.
4. Maak van de haven van Antwerpen het kloppend hart van de groene economie.
De Vlaamse regering staat in 2012 voor strategische keuzes bij de verdere uitbreiding van de haven van Antwerpen. Zet de regering Peeters II verder in op de ingeslagen weg van Vlaanderen als logistieke draaischijf? Met alle gevolgen van dien voor erbarmelijke luchtkwaliteit, dichtslibbende wegen, oplopende infrastructuurkosten en weinig toegevoegde economische waarde?
Veel slimmer zou het zijn om in de Antwerpse haven in te zetten op productieactiviteiten uit de eco-industrie: investeringen in milieutechnologie, recyclage van afvalstoffen tot grondstoffen, groene chemie op basis van biologische reststromen. Hiervoor kiezen is kiezen voor een hogere toegevoegde waarde.
5. Leg de noodzakelijke bouwstenen om een slimme kilometerheffing voor vrachtwagens mogelijk te maken
De regering stelde de invoering van de slimme kilometerheffing voor vrachtwagens uit tot 2016 in plaats van 2013, zoals oorspronkelijk beloofd. Het is van belang voor de Vlaamse luchtkwaliteit en voor Europa dat Vlaanderen zich eindelijk aan zijn beloftes houdt. Daarom moet de regering Peeters II in 2012 en 2013 de nodige inspanningen leveren die ervoor zorgen dat de slimme kilometerheffing in 2016 onomkeerbaar van start kan gaan.
Ook een vergroening van de verkeersbelasting is aan de orde: het genereert inkomsten en stuurt naar duurzamere mobiliteit.
6. Maak werk van een doordacht biomassabeleid
De Vlaamse regering wil het komende jaar werk maken van een visie en strategie voor de biogebaseerde economie. De inzet van biomassa kan enkel een duurzame oplossing bieden voor de vervanging van fossiele grondstoffen als voldoende rekening wordt gehouden met ecologische en maatschappelijke randvoorwaarden, zoals het vrijwaren van biodiversiteit en voedselvoorziening, en voorrang voor recyclage en grondstoffen-efficiëntie.
We roepen de regering dan ook op om bij het ontwikkelen van de visie met bijhorende beleidsinstrumenten voldoende oog te hebben voor deze randvoorwaarden. Een coherent beleidskader is nodig, dat niet alleen stimuli aanreikt om biomassa en biomassa-reststromen naar de meest hoogwaardige en efficiënte toepassingen te sturen, maar ook zorgt voor een maatschappelijk draagvlak en dat rekening houdt met de internationale context.
7. Besteed Europese landbouwmiddelen in plattelandsontwikkeling (PDPO) duurzaam
Plattelandsontwikkeling wordt nu amper gebruikt om iets te doen aan biodiversiteitverlies, de watercrisis en klimaatopwarming. Vlaanderen zet 67% van het budget in op as 1 (het verbeteren van het concurrentievermogen van de landbouw). Hiermee worden technologieën gesubsidieerd die al wettelijk verplicht zijn, zoals emissie-arme stallen.
De regering moet het budget voor plattelandsontwikkeling meer gericht inzetten en prioriteit geven aan investeringen die bijdragen tot de verduurzaming en ecologische verbetering van de Vlaamse land- en tuinbouw. Meer middelen moeten ingezet worden op innovatieve (duurzame) technologieën. Een voldoende groot percentage van de middelen moet gereserveerd worden voor as 2 (agromilieumaatregelen).
8. Sociale innovatie
Innovatie is het sleutelwoord waarmee onze Vlaamse economie moet gaan inzetten op nieuwe producten, diensten en processen die minder milieudruk veroorzaken en meer economisch toegevoegde waarde kunnen creëren. Maar niet alleen technologische innovatie is daarvoor nodig.
Even belangrijk is dat de overheid verder werk maakt van een stabiel kader voor sociale innovatie, waardoor maatschappelijke actoren zoals de overheid, industriële spelers, onderzoeksinstellingen, maar zeker ook burgers en consumenten zich andere gewoontes en werkwijzen kunnen eigen maken.