2013 kondigt zich op vlak van duurzaam materialenbeheer in Vlaanderen aan als het jaar van de actie. Na het opzetten en uitwerken van het Vlaams Materialenprogramma in 2012, is het nu tijd voor overheid, bedrijven, middenveld en onderzoeksinstellingen om aan de slag te gaan met de 45 acties uit het programma. Bij BBL koppelen we dit engagement aan onze plannen om verder projecten uit te rollen die het gedeeld gebruik en hergebruik van producten op grote schaal stimuleren.
Overheid aan zet
De projectmatige aanpak van het Vlaams Materialenprogramma waarin de overheid optreedt als een van de partners, mag niet beletten dat de overheid zelf lijnen uitzet en beslissingen neemt op vlak van afval- en materialenbeleid. Zo moet Fost Plus, het beheersorganisme voor verpakkingsafval, het komende jaar een nieuwe erkenning aanvragen. Dit is het ideale moment om de doelstellingen voor inzameling en hoogwaardige recyclage van verpakkingsafval scherper te stellen, en garanties in te bouwen dat verpakkingsafval verwerkt wordt volgens de principes vervat in het materialendecreet.
Een ander dossier waar de overheid aan zet is, is de organisatie van de afvalverbranding. Op lange termijn is er voor afvalverbranding geen plaats meer in het duurzaam materialenbeheer, maar in afwachting van meer preventie, hergebruik en recyclage blijft er een bepaalde capaciteit voor verbranding van restafval in Vlaanderen noodzakelijk. Die moet voldoen aan drie voorwaarden: de capaciteit is gelijk aan het aanbod aan Vlaams afval, de verbrandingsinstallaties werken milieuverantwoord en ze recupereren energie. De voorbije jaren hebben geleerd dat de bestaande instrumenten niet toelaten om het afvalverbrandingspark in positieve zin te hervormen. Het is dan ook uitkijken naar de nieuwe visie op eindverwerking van afval waar de OVAM aan werkt.
De Vlaamse biogebaseerde economie: scharnierpunt
Een ander domein waarbinnen de Vlaamse overheid in 2013 kleur zal bekennen is dat van de biogebaseerde economie. Om de afhankelijkheid van fossiele grondstoffen en brandstoffen te verlagen, wordt met veel interesse gekeken naar biomassa als alternatieve “groene” grondstof voor materialen, en hernieuwbare brandstof. Aan het duurzaam gebruik van biomassa voor materialen of energie moeten echter heel wat voorwaarden gekoppeld worden op ecologisch en sociaal vlak. Zo kan biomassa enkel een duurzame oplossing zijn als de productie ervan op een duurzame manier gebeurt en als het gebruik ervan geen nadelige effecten heeft op de voedselvoorziening. Ook moet vermeden worden dat biomassa die nog gebruikt kan worden als materiaal, meteen verbrand wordt als energiebron.
We kijken uit naar de strategie en maatregelen die de Vlaamse overheid zal opstellen om de biogebaseerde economie te stimuleren. De keuzes die daar gemaakt worden zijn bepalend voor een Vlaamse biogebaseerde economie die ons effectief op een pad zet naar een duurzame, emissiearme economie.