Europees Milieucomité versterkt emissiehandelssysteem

De Milieucommissie van het Europees Parlement heeft donderdag een aantal aanpassingen voorgesteld om het Europees emissiehandelssysteem (ETS) te versterken. Het gaat over een meer ambitieuze jaarlijkse reductie, een meer nauwkeurige selectie van industriële sectoren die gratis CO2-rechten krijgen en het wegwerken van een overschot aan CO2-rechten in de markt. Een belangrijk signaal voor de Europese lidstaten, die als volgende hun stem over het dossier moeten uitbrengen.

Te veel emissierechten

Op dit moment kent de markt een enorm overschot aan emissierechten. Dat zorgt voor een te lage prijs, waardoor bedrijven er geen baat bij hebben klimaatneutrale productiemethoden te ontwikkelen. Als de EU niet ingrijpt, zet dit probleem zich ook voort in de volgende, vierde handelsfase, die loopt van 2021 tot 2030.

De Milieucommissie stelt nu voor om 800 miljoen rechten te annuleren, twee keer sneller dan voorzien rechten te stockeren in een tijdelijk reservefonds (MSR) en de mogelijkheid open te houden om 200 miljoen extra rechten te annuleren. Gezien er een overschot is van 2.000 miljoen rechten, zijn dit in principe goede maatregelen om de prijs op te krikken. De markt ziet dit echter anders: in de dag na de beslissing daalde de prijs voor emissierechten tot 4,8 euro per ton CO2.

Jaarlijkse reductie

Om de doelstellingen van Parijs te halen, start fase vier best op basis van de reële emissies in 2020. Deze hervorming werd echter niet goedgekeurd. Daardoor blijft de vierde handelsfase starten vanaf een theoretisch startpunt. Dat startpunt ligt hoger dan de reële uitstoot.

Jaarlijks moet de uitstoot dalen met een lineaire reductiefactor (LRF) die resulteert in 95% minder CO2-uitstoot in de ETS-sectoren tegen 2050. De Milieucommissie stelt voor om deze reductiefactor op te krikken tot 2,4%. Dat is beter dan de 2,2% per jaar die de Europese Commissie voorstelde.

Handelsintensiteit

Om de industrie te beschermen tegen concurrentie uit landen waar geen klimaatnormen zijn, kregen bijna alle sectoren tot nog toe gratis rechten. Die dreiging meet de commissie o.a. met de handelsintensiteit. De Milieucommissie stelt voor dat sectoren zoals de cementindustrie, die een intensiteit hebben lager dan 10%, vanaf nu geen gratis rechten meer krijgen. Wel vraagt ze een ‘border adjustment tax’ in te voeren. Dat betekent dat cement ingevoerd uit niet-EU-landen een heffing zal moeten betalen die even hoog is als de koolstofprijs die Europese producenten moeten betalen. Zo ontstaat tegelijk een gelijk speelveld en een signaal om vervuiling te vermijden.

Scheep- en luchtvaart

Het milieucomité stelt voor om de uitstoot van de Europese scheepvaart te reguleren onder het ETS. Tot nu toe kon deze sector naar hartenlust vervuilen, terwijl andere sectoren wel gereguleerd werden.

De luchtvaart zal vanaf nu voor de helft van zijn rechten moeten betalen, terwijl dat voordien slechts voor 15% het geval was. Ook zal het uitstootplafond vanaf 2021 geleidelijk dalen. Momenteel blijft dat plafond elk jaar gelijk en zit er geen vermindering in.

Bond Beter Leefmilieu riep de belangrijkste Vlaamse Europarlementsleden op om van deze elementen werk te maken. We deden dit via een gerichte brief aan Kathleen Van Brempt (sp.a) en Ivo Belet (CD&V) in aanloop van de stemming van donderdag. 

Klimaatbeleid

Meer over Klimaatbeleid