Goulson is een speelse, creatieve deugniet met een ongeremde fantasie - © Mike Erskine

Geroezemoes in het gras - Dave Goulson

 Goulson is een speelse, creatieve deugniet met een ongeremde fantasie - © Mike Erskine

Johan Van den Broek verliest zich graag in boeken, en stapelt die liefst zo hoog mogelijk. Hij houdt van de natuur en is, zoals elk weldenkend mens, bezorgd om zijn omgeving. Hij is wetenschapper (bioloog), milieukundige en ruimtelijk planner. Hij werkt ruim 35 jaar in de Vlaamse natuur- en milieuwereld. Daarnaast werkte hij ook als freelance auteur voor diverse uitgeverijen en voor Argus (voorheen Stichting Leefmilieu). Regelmatig bespreekt hij een boek voor Bond Beter Leefmilieu.

Ontspanning met een boodschap

“Ik stuitte ook op een egel, die snuffelend een ommetje maakte of misschien op weg was naar huis na een drukke nacht wormen kauwen. Ik hou van hun hobbelende tred, als van een oude man met een lamme heup die vanuit de kroeg op weg is naar huis.” (uit: Geroezemoes in het gras, p. 62).

Goulson is een speelse, creatieve deugniet met een ongeremde fantasie, gevoel voor taal én een passie voor kleine dieren. Hij vertelt verhalen over beestjes. Als kleine beestjes je niet boeien, lees dan Goulson en je verandert geheid van gedacht. Hij is openhartig en vertelt ook over zijn eigen leven. Hij is ondernemend en onvoorstelbaar nieuwsgierig. Bijen en hommels komen veelvuldig voor in zijn boeken. Het is dan ook voor de hand liggend (blijkbaar stemmen recensenten hun woordkeuze af op het thema van het boek) om zijn schrijfstijl “aanstekelijk” te noemen. Hij beschouwt zichzelf als een entomologische treinspotter. Het boek is bedoeld als waarschuwing om ons er aan te herinneren dat we het leven op aarde in al zijn verscheidenheid moeten koesteren. Ontspanning met een boodschap.

In zijn eerste boek haalt hij vele verhalen op over zijn kindertijd. Zijn verhuizing naar een landelijk gelegen woning  bracht hem naar een “lokaal aards paradijs”, inmiddels een egaal en grootschalig landbouwgebied. Met de ontloken liefde voor kleine diertjes op zak, ging hij studeren. Nadien volgde: trouwen, vestigen en kinderen. Zijn tweede boek (geroezemoes in het gras) hangt hij op aan de aankoop van een oude boerderij in Frankrijk, in de Charente. Het terrein werd zijn speeltuin om dieren meer kansen te bieden.

Over boktorren en eikelmuizen

In het boek “geroezemoes in het gras” vervult Goulson zijn levensdroom. Hij beschrijft de oude boerderij, met respect voor wat voorafging. Hij heeft “een oud krot” (hij omschrijft het als “een opknappertje”) gekocht, met grond en geschiedenis. Daarna beschrijft hij de binnenkant van het gebouw. Je zou verwachten dat hij (lees er maar wat immo-sites op na) daarna een stukje schrijft over oppervlaktes, oriëntatie, lichtinval, comfortabele ruimtes, maar niets daarvan. Hij beschrijft kamer na kamer welke dieren er leven, bruisend van enthousiasme en vooral met aandacht voor de kleine dieren. Trilspinnen, huisspinnen, larven, boktorren, bonte knaagkevers, houtworm, zwartlijven, logge kevers, huismuizen, bosmuizen, eikelmuizen, relmuizen: allemaal passeren ze de revue.

Omdat de eikelmuizen ’s nachts naar elkaar roepen, en hem met hun rumoerige strapatsen uit zijn slaap hielden, besloot hij om ze te vangen met Cantal, succes verzekerd. Het illustreert dat dieren zijn denken, doen en laten beheersen, 24 uur per dag. Dat blijkt ook uit het feit dat hij het niet over zijn hart krijgt om de houten balken van zijn woning, aangetast door knaagkevers, te behandelen met een bestrijdingsmiddel. “Wie ben ik om ze de deur te wijzen? Ze wonen hier al 150 jaar.”

Enthousiasmeren is Goulsons handelsmerk. Plaats hem als biologieleraar in een laatste jaar middelbaar en het wordt drummen in de biologie-opleidingen aan de universiteiten.

Bompa in spe

Goulson is een verhalenverteller, een bompa in spe die dagelijks een stapel wetenswaardigheden vertelt over dieren, liefst kleine dieren. Zijn verhalen zijn uitgesponnen. Als hoogleraar aan een universiteit verkiest hij precisie. Hij is ongelooflijk geboeid door details, en beschrijft die in alle eenvoud. Bovendien heeft hij een mateloze fantasie. En hij is Brit, de combinatie van een understatement met een kwinkslag hanteert hij voortdurend. Voeg daar nog aan toe dat hij zijn verhalen heel persoonlijk maakt, en dan weet je wat je kan verwachten.

Bij een beschrijving van een bloem maakt hij een vergelijking met de kin van Kirk Douglas, nectar is een sportdrank voor bijen, een bloem is een uithangbord en marktkraam tegelijk, een zomerwei is een kolkende massa contactadvertenties. En dan zijn er nog stelletjes die elkaar het hof maken, wrede afwijzingen, veroveringen en copulaties. Maar ook de maatschappelijke boodschap ontbreekt niet. Het gaat ook over neonicotinoïden. Hij betreurt dat we een halve eeuw na Silent Spring (Rachel Carson) niets hebben geleerd.

Enthousiasmeren is zijn handelsmerk. Plaats hem als biologieleraar in een laatste jaar middelbaar en het wordt drummen in de biologie-opleidingen aan de universiteiten. Hij prikkelt je om elke dag in het gras te luieren terwijl je beestjes bestudeert. Wouter Deprez maakte ooit een afspraak om zichzelf te laten bedelven onder zijn stapels begeesterende bijenverhalen. Inmiddels heeft Goulson vier boeken geschreven, een flinke stapel verhalen, eenvoudige uitgegeven als paperback, samen goed voor meer dan 1 200 pagina’s.

Hoe hij er in slaagt (of zijn uitgever?) om drie van de vier boeken af te sluiten op exact 304 pagina’s is me een compleet raadsel. Als je de pagina’ s verandert in gereden km’s doet hij wat denken aan een profwielrenner. Volgens vele analisten vallen ze stil na 300 km.

De vier boeken van Goulson zijn te verkrijgen bij Atlascontact

https://www.atlascontact.nl/boek/een-verhaal-met-een-angel/ (320 pagina’s, 2014)
https://www.atlascontact.nl/boek/geroezemoes-in-het-gras/ (304 pagina’s, 2015)
https://www.atlascontact.nl/boek/de-vlucht-van-de-hommel/ (304 pagina’s, 2017)
https://www.atlascontact.nl/boek/de-tuinjungle/  (304 pagina’s, 2019)

BBL's boekentips