Foto Cloudvisual

Hervorming Europees landbouwbeleid is lege doos

Foto Cloudvisual

Vrijdag zijn de plannen van de Europese Commissie rond de hervorming van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) voorgesteld. De verontrustende signalen uit eerdere gelekte documenten worden bevestigd. Met de plannen die nu worden voorgesteld, ontloopt de Commissie haar verantwoordelijkheid om de landbouw klaar te stomen voor de toekomstige uitdagingen.

Vergroening wordt weggesnoeid    

Momenteel is de subsidie van landbouwers deels gelinkt aan vergroeningsmaatregelen. Neemt een landbouwer milieu-en klimaatvriendelijke maatregelen, dan krijgt hij daarvoor een een compensatie. Het huidige systeem is verre van perfect en heeft in de afgelopen beleidsperiode erg ondermaats gepresteerd. In plaats van een antwoord te bieden op deze problematiek, worden de maatregelen verder afgezwakt. De lidstaten zullen met het nieuwe voorstel de vrijheid krijgen om zelf in te vullen hoe ze milieu- en klimaatdoelstellingen realiseren via ‘strategische plannen’ en ‘ecoschema’s’.

Race to the bottom

Met deze maatregel creëert Europa het gevaar van een race to the bottom. Elke landbouwminister zal op zichzelf kunnen beslissen hoe de vergroeningsmaatregelen toegepast worden. Als economische belangen primeren, is de kans groot dat er concurrentie ontstaat tussen de lidstaten voor zo laag mogelijke ambitieniveaus op vlak van milieu- en klimaatdoelstellingen. Lidstaten die wel sterke maatregelen nemen, prijzen zichzelf uit de markt. Om dit te vermijden, moet duurzame productie aan de basis van het GLB liggen. Het beleid moet dit afdwingen over het hele Europese grondgebied.   

Ongelijke verdeling middelen

Eén van de problemen in het huidige GLB is de ongelijke verdeling van middelen. Door landbouwers te subsidiëren per hectare die ze bezitten, komt 80% van het budget bij slechts 20% van de landbouwers terecht. Grote bedrijven worden enorm bevoordeeld, wat de verdere schaalvergroting en industrialisering van de landbouw in de hand werkt. De maximale hectaresteun wordt best vastgelegd op 30.000 euro per bedrijf. Maar onder druk van de landbouworganisaties werd dit plafond verhoogd naar 100.000 euro. Bovendien mogen arbeidskosten afgetrokken worden van het plafond. Professor Alan Matthews toonde eerder al aan dat deze plafonnering van de steun een maat voor niets is.

Hardhorige commissaris

De Europese landbouwcommissaris Phil Hogan blijft doof voor de roep om een grondige hervorming van het GLB. Deze roep klinkt nochtans luid. Een publieke bevraging over het GLB maakte de maatschappelijke vraag naar een grondige bijsturing van het beleid duidelijk. Ook de Europese rekenkamer riep eerder dit jaar op tot versterkte streefdoelen op vlak van milieu en klimaat. De geleverde steun aan landbouwers moet meer resultaatgericht ingezet worden. Van al deze ideeën vind je in de huidige hervormingsvoorstellen niet veel terug. De commissaris lijkt enkel oren te hebben naar de lobby van de agro-industriële landbouw. De verwevenheid tussen politiek en deze groepen is groot. Een onderzoek van Greenpeace bracht aan het licht dat de meerderheid van de leden van de commissie Landbouw van het Europese Parlement industriële landbouwbelangen verdedigen.

Ruimte voor verbetering

Het voorstel van de Europese Commissie wordt nu voorwerp van een lange onderhandelingsronde tussen de Commissie, het Parlement en de lidstaten. In Vlaanderen ligt de bal dus in het kamp van onze minister van Landbouw en Leefmilieu, Joke Schauvliege. De SALV en Minaraad riepen eerder op tot een grondige hervorming van het landbouwbeleid met een versterkte aandacht voor duurzame productiemethodes. Minister Schauvliege beschikt hiermee over de juiste wapens om een progressieve stem aan te nemen op het Europese podium.

Landbouw

Meer over Landbouw