Hervorming systeem bedrijfswagens dringend en noodzakelijk

Bedrijfsauto’s veroorzaken 30 tot 50% van de files op Brusselse ring

Dit weekend raakte bekend dat de banksector massaal loon omzet in fiscaal vriendelijke bedrijfswagens. Zo zouden Belfius en BNP Paribas Fortis alleen al meer dan 7.000 nieuwe bedrijfswagens in het verkeer brengen. Dat is slecht nieuws voor milieu en mobiliteit: deze wildgroei aan bedrijfswagens zorgt voor meer files, leidt tot een vervuilende verdieseling van het wagenpark en heeft een groot klimaatimpact. Bond Beter Leefmilieu dringt bij regering Di Rupo aan op een snelle vervanging van dit fnuikende systeem door een duurzamer systeem voor de compensatie van woon-werk verkeer, zoals een verschuiving van de lasten of de invoering van een mobiliteitsbudget.

In geen enkel ander Europees land rijden zoveel bedrijfswagens rond als in België en nergens is de overheid zo genereus in zijn subsidies voor dit soort auto’s als bij ons. Op onze wegen rijden naar schatting niet alleen 500.000 bedrijfswagens rond, maar ook rijden deze auto’s gemiddeld 9200 km per jaar meer dan andere wagens.

Bovendien dragen bedrijfswagens bij aan de verdieseling van het wagenpark. Meer dan 80% van de bedrijfswagens rijdt op diesel en stoot zodoende tot drie keer meer stikstof en elementair koolstof uit dan een benzinewagen. Daardoor is het systeem van bedrijfswagens in grote mate medeverantwoordelijk voor het feit dat België de Europese normen voor fijn stof en stikstof niet respecteert. 

Maar bedrijfswagens zijn bovenal een duur systeem. We geven met zijn allen jaarlijks zo’n 4 miljard euro belastinggeld uit aan bedrijfswagens. Dat is in verhouding het dubbele van wat men er in andere landen aan spendeert en bijna zes keer zo veel als in Nederland.

Belastinghervorming of mobiliteitsbudget

De essentie van het Belgische systeem is dat bedrijven fiscaal worden aangemoedigd om werknemers in auto’s en diesel uit te betalen. Zo kunnen ze de hoge loonkosten drukken. Werknemers krijgen in ruil een mooie wagen met een gratis tankkaart. Het probleem is dat bedrijfswagens niet in eerste instantie dienen als een middel om zich te verplaatsen, maar vooral als een extra motivatie voor werknemers bovenop het loon. Om dit recht te trekken, is een algemene belastinghervorming nodig die het systeem van bedrijfswagens afschaft en de loonlasten evenredig verlaagt.

Een andere optie is het vervangen van bedrijfswagens door een mobiliteitsbudget waarmee werknemers zelf kunnen kiezen hoe ze hun woon-werk verkeer invullen. Een proefproject van Bond Beter Leefmilieu, Mobiel 21 en Voka Halle-Vilvoorde in vijf ondernemingen bleek zeer succesvol. Werknemers kregen de mogelijkheid om zelf een pakket samen te stellen dat kon bestaan uit een bedrijfswagen, het openbaar vervoer en een lease- of bedrijfsfiets. Door het aanbod van alternatieve vervoermiddelen daalde het aandeel autoverplaatsingen in het woon-werkverkeer met 37 procent (van 80% naar 50% autoverplaatsingen). Het aandeel van de fiets steeg van 10% naar 22% en dat van de trein verdriedubbelde van 8% naar 24%. 

De deelnemers maakten voor het woon-werkverkeer veel meer dan vroeger de keuze om vervoermiddelen te combineren en bleven dat ook na het proefproject verder doen. Door CD&V werd recent een wetsvoorstel uitgewerkt dat een juridische basis voor het mobiliteitsbudget voorziet, de wettelijke hinderpalen opruimt en het mobiliteitsbudget tot een financieel aantrekkelijke concurrent maakt voor de bedrijfswagen. Het wetsvoorstel wordt op 5 november toegelicht op een studiedag. 

Salariswagens en tankkaart