Hoge olieprijs versterkt aandacht voor alternatieven

De prijs voor een vat Brent-Noordzeeolie klom deze week naar een nieuwe recordprijs. Een vat kost nu 96,18 euro, dat is 6 procent duurder dan bij de vorige piek in juli 2008. Dat kan vreemd lijken. Europa gaat door een milde recessie. De economisch groei in de VS is evenmin spectaculair. Daardoor moet de vraag naar olie toch lager uitvallen? Maar er spelen andere factoren.

Wisselkoerseffecten, problemen in de olieproducerende landen, speculatie en de groeiende vraag vanuit de opkomende landen zijn de meest geciteerde redenen voor de klim in de olieprijs. Of is de lang verwachte oliepiek nu toch een feit?

Stijn Decock, analist bij Petercam, aan de telefoon. “Ja, mogelijk is de oliepiek al een aantal jaar bereikt. In het verleden waren er twee extreme stromingen in de discussie. Langs de ene kant degene die dachten dat de olieproductie een top ging bereiken en daarna dramatisch zou terugvallen. Langs de andere kant diegenen die helemaal niet geloofden in de theorie van een begrensde olieproductie. De laatste jaren wint een meer gematigde analyse terrein. Er lijkt niet al te veel rek op de olieproductie te zitten waardoor de bodem onder de prijs een stuk steviger is dan het plafond.”

Zal de grootschalige ontwikkeling van teerzanden uit Canada geen verandering brengen? “Niet zozeer de omvang van de reserves is van belang, wel hoe snel er olie kan gewonnen worden. De productie van olie uit teerzand is nog altijd beperkt en zal geen grote prijsdalingen veroorzaken.

Wat er ook van zij, de hoge olieprijzen laten zich voelen. Gelukkig is de winter al voorbij want stookolie flirt met records. De hoge kerosineprijs is het zorgenkind van de luchtvaartsector. Automobilistenverenigingen zoals Touring klagen steen en been over de recordprijzen voor benzine en diesel.

Mocht de overheid er al het geld voor hebben, het probleem van de hoge olieprijzen valt moeilijk te verhelpen. De wereldwijde vraag naar olie zal in 2012 naar verwachting toenemen met 800.000 vaten naar 89,9 miljoen vaten per dag, volgens het Internationaal Energie Agentschap. Azie is de grote slokop:  700.000 vaten van die groei neemt het voor zijn rekening. De meeste analisten verwachten hoge olieprijzen voor de rest van het jaar, zeker als de economische groei in de EU en de VS opnieuw aantrekt.

De keerzijde van het verhaal is dat andere energiebronnen interessanter worden. Verwarmen op gas zou nu al de helft goedkoper zijn dan verwarmen op stookolie, berichtte De Standaard. Wie naar het werk fietst of de trein neemt, bespaart zich dure tankbeurten. Aan de huidige olieprijs zou  het in 2020 goedkoper zijn om met een elektrische wagen rond te rijden dan met een conventionele - alle kosten incluis en zonder subsidies - als tegen dan de prijs van het batterijpakket aanzienlijk daalt, berekende de Boston Consulting Group. Meer structureel: het punt waarop hernieuwbare energie opwekking goedkoper is dan opwekking uit fossiele brandstoffen zou de komende jaren bereikt worden, en in sommige landen zelfs al bereikt zijn.

De analisten van Bloomberg new energy finance; vonden dat de best presterende windenergieprojecten nu al zonder subsidies de concurrentie kunnen aangaan met nieuwe kolencentrales, tot voor kort de goedkoopste vorm van elektriciteitsproductie. In 2016 zou de mediaan van de nieuwe windmolenparken de concurrentie kunnen aangaan met nieuwe kolencentrales, opnieuw zonder subsidies. Zo verklaarde de CEO van Mytrah (projectontwikkelaar voor windmolens), Alastair Cade, eerder dit jaar aan Bloomberg dat de nieuwe windmolenparken van het bedrijf in India aan dezelfde prijs of goedkoper stroom kunnen leveren dan nieuwe kolencentrales.

Naast de hoge prijs voor steenkool, speelt ook het overcapaciteit in de productie van windmolens mee, waardoor ze net zoals zonnepanelen momenteel erg goedkoop op de markt komen. Voor het klimaat is het vervangen van kolencentrales door windmolens zowat het beste wat kan gebeuren.

Desinvestering uit fossiele energie Windenergie