Het Europees Hof van Justitie oordeelde vorige week dat de Europese Commissie haar berekening van gratis emissierechten moet herzien. Die uitspraak komt er na een rechtszaak aangespannen door een aantal Europese chemie- en oliebedrijven: zij zouden te weinig gratis emissierechten krijgen. Niet dus, concludeert het Hof, integendeel: de industrie krijgt er te veel.
Om de industrie te beschermen tegen ‘carbon leakage’, i.e. het risico op uitstoot die zich verplaatst naar buiten de Unie door concurrentie uit landen met lagere klimaatnormen, deelt Europa gratis emissierechten uit. De berekening verloopt in twee stappen. Eerst bepaalt elke lidstaat de nood aan emissierechten van zijn industrie. Daarna bekijkt de Commissie of de som van de nationale noden niet hoger is dan de maximale hoeveelheid beschikbare gratis rechten. Indien de nationale vraag dit maximum overschrijdt, wordt het aantal rechten verminderd door een ‘correctiefactor’.
Een aantal Europese chemie- en oliereuzen stapten naar de rechter omdat ze van mening waren dat ze door die correctiefactor te weinig gratis rechten hebben ontvangen. Het Hof oordeelt nu dat de Commissie een te brede basis neemt voor de berekening van het industrieplafond.
Nieuwe activiteiten in nieuwe installaties
Sinds 2013 vallen nieuwe industriële activiteiten onder het emissiehandelssysteem (ETS), zoals de productie van bepaalde chemicaliën en aluminium. De ETS-richtlijn stelt dat zowel het totale emissieplafond van het ETS (de ‘cap’) als de maximale beschikbare hoeveelheid rechten voor kosteloze toewijzing verhoogd moet worden met de uitstoot van nieuwe activiteiten in nieuwe installaties.
Echter, de Commissie heeft voor sommige lidstaten ook de uitstoot meegerekend van nieuwe activiteiten in installaties die al onder het ETS opgenomen waren. Op die manier komt zowel het totale emissieplafond als de maximale hoeveelheid beschikbare rechten hoger te liggen dan de regeling voorschrijft.
De Europese Commissie krijgt nu 10 maanden de tijd om met een herberekening te komen. Alhoewel het Europees Hof hierover onduidelijk blijft in zijn uitspraak, zal de uitkomst er waarschijnlijk toe leiden dat de Europese energie-intensieve industrie minder rechten krijgt.