Twee Nederlandse ondernemers willen dat festivalbezoekers voortaan in de Kartent slapen. Dat is een tent volledig gemaakt van karton. Hun belofte: een waterdichte slaapervaring in een goedkope tent die klaarstaat als je aankomt. Aan het einde van het festival worden de tenten opgeruimd en doorgestuurd voor recyclage. Is dit een oplossing voor het afvalprobleem op festivals?
Slapen onder een papieren dak
Er zijn veel goede redenen waarom de Kartent een succes kan worden. De bezoekers hoeven de tent niet op te zetten of af te breken en het materiaal is zeer geschikt om te bedrukken met reclame. Dat maakt sponsors gelukkig, maar ook de bezoekers, want die hoeven dan weer minder te betalen voor de slaapplek. Festivals zoals Best Kept Secret, Bospop en Promised Land in Nederland maar ook Daydream Festival, Sunrise Festival en Groezrock in Vlaanderen, zijn enthousiast en bieden de mogelijkheid aan om onder een papieren dak te slapen.
Bovendien schuiven de uitvinders de Kartent naar voren als duurzame oplossing voor de afvalberg op festivals. Bezoekers laten ongeveer een op de vier tenten achter na het festival en dat betekent een immense afvalberg die verdwijnt in verbrandingsovens. De Kartent moet een oplossing bieden: karton is uitstekend te recycleren, en dat is nog altijd beter dan verbranden.
Kartent of koepeltent?
Bruin papier of karton heeft al snel een duurzame uitstraling en als het dan ook nog te recycleren is, dan zal het wel goed zijn, toch? Niet per se. In tegenstelling tot wat men vaak denkt, zijn papieren zakjes of bekers helemaal niet duurzamer dan wanneer ze van plastic worden gemaakt. Dat geldt ook voor een kartonnen tent: het is niet omdat die te recycleren is, dat hij automatisch duurzamer wordt.
Denk er maar eens over na. De Kartent weegt 8 kg terwijl een polyester koepeltent van vergelijkbare grootte 3-4 kg weegt. Die polyester tent is herbruikbaar en weegt dus slechts deels mee per festival. Bij gebrek aan accurate data gaan we ervan uit dat de polyester tent exact vier festivals meegaat, omdat 25% van de tenten worden achtergelaten. Wanneer we het een en ander met elkaar vermenigvuldigen, komen we tot de conclusie dat de Kartent festivals juist opzadelt met 8 tot 10 keer zoveel afval dan een van die polyestertentjes.
Toegegeven, deze eenvoudige berekening is onvoldoende om de tenten goed met elkaar te vergelijken. Massa is slechts één van de factoren die ertoe doet. Een polyestertent is een complex product dat bestaat uit verschillende onderdelen en verscheidene materialen. De tenten worden geweven, geverfd en daar zit een niet geringe milieukost aan verbonden. In vergelijking is karton een simpel en goed recycleerbaar materiaal en is het zodoende mogelijk om een eenvoudige kringloop te realiseren. Een degelijke levenscyclusanalyse is daarom nodig om er een definitieve mening over te vormen.
Andere oplossingen
Laten we vooral ook niet de alternatieven vergeten. Een deel van de achtergelaten tenten is nog prima bruikbaar. Er zijn voorbeelden van samenwerkingsverbanden met ngo’s die ze eruit pikken en beschikbaar stellen aan hulpbehoevenden. Een ander idee is om statiegeld (bijvoorbeeld 20 euro) te heffen op de tenten die het festivalterrein mee worden opgenomen. Wie zijn tent netjes mee naar huis neemt, krijgt het geld weer terug.
Tot slot is er een fundamenteler probleem dat we moeten aanpakken. Zolang mensen hun spullen als oud vuil behandelen, zijn ze duidelijk te weinig waard. Misschien gaan de producten te snel stuk of zijn ze simpelweg te goedkoop. In elk geval: als we de wegwerpcultuur willen aanpakken, is de introductie van een nieuw wegwerpproduct misschien niet de beste keuze.