Op 1 december start de VN-klimaatconferentie in Lima. Ze moet de bouwstenen aanleveren voor het klimaatakkoord van Parijs eind 2015. De top in Lima is geslaagd als hij een eerste ontwerptekst voor het akkoord, zicht op de structuur van de engagementen van de landen en een verhoging van de emissiereducties vóór 2020 oplevert.
Doel: gevaarlijke klimaatverandering voorkomen
De VN-klimaatonderhandelingen zijn complex en hanteren een eigen jargon. Toch is de kern van de onderhandelingen sinds de klimaatconferentie in Durban (2012) relatief helder. De emissiereducties vóór 2020 versnellen en een globaal, bindend klimaatakkoord bereiken dat ingaat vanaf 2020. Beide doelstellingen zijn zogenaamde ‘workstreams’ en richten zich op het uiteindelijke doel van de klimaatconventie: gevaarlijke klimaatverandering voorkomen.
Eerste ontwerpakkoord
In Lima moeten de onderhandelaars een eerste ontwerp van klimaatakkoord realiseren. Zo een akkoord bevat engagementen van landen rond emissiereducties en eventueel ook adaptatie en klimaatfinanciering. Het bevat tevens passages over de transparantie en de toerekenbaarheid van de landenengagementen. Bovenal moet het juridisch karakter van dat alles uitgeklaard worden.
Optelsom van individuele inspanningen
Lima moet ook de criteria aanleveren waaraan de landenengagement moeten voldoen. Elk land moet in het eerste kwartaal van 2015 bekend maken welke reductiebijdrage ze op nationaal niveau beogen. Zo is het mogelijk om na te gaan of alle engagementen van landen samen de klimaatverandering kunnen beperken tot minder dan 2 graden. In de loop van 2015 willen de landen elkaars bijdragen onderzoeken en bediscussiëren met het doel het ambitieniveau te verhogen. Eind 2015 worden ze dan ingeschreven in het klimaatakkoord.
Inspanningen eerlijk verdelen
Veel landen vinden het minstens even belangrijk dat de inspanningen eerlijk verdeeld worden. Ze willen kunnen nagaan of andere landen de hoeksteen van de klimaatconventie respecteren: met name een gezamenlijke maar verschillende verantwoordelijkheid voor het klimaatprobleem. Lees: de historisch grootste vervuilers en de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten.
Extra reducties nodig voor 2020
Ten slotte zijn er ook nog de wereldwijde emissies. 2014 wordt, zoals het er nu naar uitziet, het warmste jaar in de metingen. Record concentraties aan broeikasgassen in de atmosfeer gaan samen met recordtemperaturen. De opwarming beperken tot 2°C is een stuk moeilijker en duurder als de mondiale emissietrend niet naar beneden wordt bijgesteld in de komende jaren. Daarom moet Lima ook nieuwe engagementen voor emissiereducties opleveren vóór 2020.
Belgische bijdrage ontbreekt
Tot een maand geleden was het ook de verwachting dat klimaatfinanciering centraal zou staan op de top. Op dat gebied zijn er echter al grote stappen voorwaarts gezet. Er is voor dit jaar al 9,6 miljard dollar toegezegd door 22 landen voor het Groen Klimaatfonds van de VN. De doelstelling ligt op 15 miljard dollar. In Lima zullen nog landen met financieringen over de brug komen om de energietransitie in ontwikkelingslanden te versnellen en de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen. Enkel op de bijdrage van België is het opnieuw wachten…