De ellenlange lintbebouwing is een typisch Vlaams fenomeen. Vlaams Parlementslid Ingrid Pira (Groen) wilde weten wat de meerkosten zijn die verspreide bewoning veroorzaakt. Zo moeten langere rioleringen aangelegd worden, is extra wegenonderhoud nodig en kost het verdelen van de post meer. Het antwoord van minister Schauvliege: we weten het niet goed. Enkel al voor riolering loopt de kostprijs in de miljarden.
Tot in Portugal
Vlaams minister voor Ruimtelijke Ordening Joke Schauvliege (CD&V) wil in haar toekomstig beleid inzetten op het verhogen van het ruimtelijk rendement. Om dat te kunnen doen, moet natuurlijk eerst bekend zijn wat de maatschappelijke kosten en baten zijn van de ruimtelijke (wan)ordening in Vlaanderen.
Daarom polste Vlaams parlementslid Ingrid Pira (Groen) in een parlementaire vraag naar de meerkosten van lintbebouwing en verspreide, afgelegen bebouwing. Die slechte ruimtelijke ordening brengt meerkosten voor afvalwaterzuivering en riolering met zich mee, net als extra kosten voor de onderhoud van het wegennet, voor de postbedeling en de bijkomende leidingen voor water, gas en elektriciteit.
Uit het antwoord van de minister blijkt dat we hierover heel weinig weten. Zo is niet eens duidelijk hoeveel lintbebouwing er juist is in Vlaanderen. De schattingen gaan van 4.155 km tot meer dan 6000 km. Dat is een rij woningen van hier tot in Portugal en terug. Volgens een raming van de Universiteit Gent beslaat de verspreide bebouwing in Vlaanderen een oppervlakte van maar liefst 35.500 hectare. Dat zijn 70.000 voetbalvelden.
Riolering onbetaalbaar
Riolering bij lintbebouwing is in eerste instantie duurder omwille van de lengte van het rioleringsnetwerk. Puur naar kostenefficiëntie is het zaak zoveel mogelijk huizen op een zo kort mogelijk netwerk aan te sluiten. In woonlinten is een afstand van 20 meter per (vrijstaande) woning niet uitzonderlijk, waardoor 100 meter riolering slechts een vijftal woningen bedient, terwijl in een straat met aaneengesloten rijhuizen over de zelfde lengte tot zestien huishoudens aangesloten kunnen worden. Bij appartementsblokken is het verschil nog veel groter. Er is bijgevolg in woonlinten veel meer infrastructuur nodig voor een aansluiting.
De precieze meerkosten van lintbebouwing en verspreide bebouwing voor riolering en afvalwaterzuivering werden in Vlaanderen nog niet berekend.
De VMM schatte in 2012 de kosten voor de riolen in het buitengebied tot 2027 in op zowat 3,6 miljard euro.
In Vlaanderen is er nog geen specifiek onderzoek gebeurd naar de meerkosten voor nutsleidingen zoals elektriciteit of waterleiding, postbedeling of wegenonderhoud ten opzichte van compacte bebouwingspatronen. Dat is toch wel frappant. We vragen de minister dan ook verder onderzoek hierover uit te laten voeren.