Deze week riep dierenrechtenactivist Stijn Bruers de milieubeweging op om het ggo-dossier te laten vallen. Bruers stelt dat er een wetenschappelijke consensus bestaat over de veiligheid en voordelen van ggo’s op het vlak van gezondheid, milieu en sociale rechtvaardigheid. Bond Beter Leefmilieu (BBL) waardeert provocatieve pleidooien zoals dat van Bruers en wil continu nieuwe wetenschappelijke bevindingen evalueren. Maar het ggo-dossier helemaal links laten liggen lijkt BBL, net zoals Greenpeace en VELT, geen goed idee.
Ggo’s wel of niet schadelijk?
Volgens Bruers zijn er geen aanwijzingen dat een landbouw die gebruik maakt van commerciële ggo-gewassen schadelijker zou zijn voor milieu en mens dan een conventionele landbouw zonder ggo’s. Bruers ziet dan ook niet langer een reden om de techniek in het verdomhoekje te plaatsen.
De milieubeweging ziet ggo’s als de exponent van een intensief, industrieel en geliberaliseerd landbouwmodel. De twee verdiensten van het model, een hoge productie aan een dalende prijs, gaan hand in hand met een afwenteling van schade op de leefomgeving en periodieke crisissituaties voor boer of consument. Nu al veroorzaakt de mondiale landbouwproductie een diepe ecologische crisis. Ggo’s brengen daar tot nu toe geen structurele verbetering in, zelfs in tegendeel.
De petrochemische multinational Monsanto manipuleerde soja zodat het bestand zou zijn tegen het herbicide Roundup. Die praktijk waarbij een concern in een pakket een ggo en een bestrijdingsmiddel verkoopt, was van het begin af erg omstreden en heeft het verzet tegen ggo's mee gevoed. Vorige week bestempelde de WHO Roundup als zeker kankerverwekkend voor dieren, en waarschijnlijk kankerverwekkend voor mensen. De teelt van een van de populairste ggo's blijkt dus schadelijk voor mens en dier.
Ondertussen voeden wetenschappers en beleidsmakers het debat over de milieurelevantie en gezondheidsrisico's van ggo’s verder. BBL is voorstander van een breed en wetenschappelijk geïnformeerd, maatschappelijk debat. Daarnaast moet de consument de keuze krijgen of hij ggo-producten wil of niet. Vandaag is die keuzevrijheid niet gegarandeerd, terwijl de meerderheid van EU-consumenten, en de Vlamingen, niet voor ggo-voeding te vinden is.
BBL volgt Bruers in de analyse dat de hoge consumptie van dierlijke eiwitten bij ons en de groeiende consumptie ervan in opkomende landen, in toenemende mate de milieu-impact van de landbouw bepaalt. Voor het einde van de eeuw moeten de uitstoot van alle broeikasgassen, waaronder de methaan- en lachgasuitstoot door de veestapel, mondiaal naar nul evolueren. Dat is een buitengewoon moeilijke opdracht, waarin vleesmatiging ongetwijfeld een rol speelt. De landbouw kan zich daarbij richten op een agro-ecologisch model dat ernaar streeft om voldoende en gezond voedsel te produceren, de ecologische draagkracht te respecteren en de landbouwer van een eerlijk inkomen te voorzien.
Freek Verdonckt