Milieuzones zorgen voor gezondere lucht in steden

Lage emissiezones in Vlaamse steden zullen de luchtkwaliteit lokaal verbeteren. Dat blijkt uit onderzoek van Transport & Mobility Leuven (TML) in opdracht van het Departement Leefmilieu het effect van lage emissiezones in Vlaamse steden. Lage emissie zones of milieuzones zijn centrale gebieden in de stad waar oude, vervuilende (vracht)wagens niet in mogen. In Nederland, Duitsland en de Scandinavische landen zijn er al heel wat steden die zo’n lage emissiezone invoeren. Omdat ook steden in Vlaanderen de grootste moeite hebben om aan de Europese normen voor stikstof en fijn stof te voldoen, onderzocht TML wat het effect zou zijn van milieuzones in onze steden.

Het onderzoek spitste zich toe op Antwerpen, Leuven en Mechelen; een grootstad en twee regionale steden. Het effect van een milieuzone blijkt het grootst in Antwerpen, wat logisch is gezien er hier veel meer verkeer is.  Belangrijkste conclusie van het onderzoek is dat lage emissiezones wel degelijk een bijdrage zullen leveren aan de verbetering van de luchtkwaliteit in de stad. Of we de Europese normen door de invoering van milieuzones zullen halen, valt moeilijk te voorspellen. Het staat wel vast dat de negatieve gezondheidseffecten voor de stedelingen drastisch verminderen. Een milieuzone blijkt namelijk de grootste impact te hebben op dieselroet, de meest schadelijke fractie van het fijn stof. Die fractie zou tot 30% dalen in een milieuzone.

Veel hangt af van de manier waarop de milieuzone wordt ingevoerd. Als de lage emissiezone enkel zou gelden voor vrachtwagens - zoals in Nederlandse steden het geval is - zal het effect in Vlaanderen beperkt zijn, aangezien ons wagenpark voor een veel groter deel uit dieselwagens bestaat. Dieselwagens stoten tot drie keer meer fijn stof en stikstof uit dan benzinewagens. Daarom stelt de studie dat emissiezones in Vlaanderen maar echt zinvol zijn als er beperkingen komen voor vracht- én personenwagens.

Lage emissiezones zijn echter geen wondermiddel om in de toekomst de normen wel te halen. Daarom beveelt de studie aan om lage emissiezones te combineren met andere maatregelen, zoals het verbeteren van fietsvoorzieningen en openbaar vervoer of het opzetten van een systeem van stadsdistributie, om zo het vrachtverkeer in steden te beperken.

Luchtkwaliteit