Natuurpunt, het actiecomité Zonhoverheide, BBL en BOS+ trekken samen naar de Raad van State om de omstreden beslissing van de Vlaamse regering over het Essersbos in Genk aan te vechten. De initiatiefnemers zijn gestart met een crowdfundingactie om dat te kunnen bekostigen. “Het Essersdossier is een dominosteen. Als die valt, dan komt het natuurbeleid op losse schroeven te staan”, klinkt het. Ook heel wat bekende Vlamingen steunen de actie.
Het terrein waarop Essers een nieuwe hal wil bouwen, geniet een strikte Europese bescherming. Het behoort tot het Natura 2000-netwerk, een selectie van de meest waardevolle natuur van Europa. En dankzij die bescherming kan het alleen maar wijken wanneer het écht niet anders kan. De voorwaarden en de procedures daarvoor zijn glashelder: het moet gaan om een dwingend openbaar belang waarbij geen enkel ander alternatief denkbaar is. In dit dossier zijn die voorwaardes genegeerd.
“Voor het Essersdossier werd duidelijk een regeling à la tête du client uitgewerkt”, zegt Bert De Somviele, directeur van BOS+. “In de regio is ruim 1000 hectare aan ongebruikt bedrijfsterrein beschikbaar. Het onderzoek naar die alternatieve locaties werd door Essers zelf georganiseerd als een verplicht nummertje. Elke besproken locatie werd van tafel geveegd in enkele tekstregels. Opmerkelijk: sommige sites werden niet verder onderzocht omdat ze ‘te goed’ scoorden.“
“Bovendien werden eerder gemaakte afspraken met de voeten getreden”, stelt Kristien Kempeneers van het actiecomite Zonhoverheide. Bij een eerdere uitbreiding van Essers in het Europees beschermde gebied in 2009 werden strikte voorwaarden opgelegd: de natuur in het resterende bos moest opgewaardeerd worden én Essers en de betrokken overheden Stad Genk en Vlaamse overheid, verbonden zich ertoe om na deze uitbreiding niet verder te snijden in het bosgebied. Eerst heeft de transportgigant nagelaten om de natuurwaarde te verhogen en vervolgens vraagt Essers tegen alle afspraken in ook een nieuwe uitbreiding aan.
“Het toppunt is dat het niet-naleven van de voorwaarde natuur te herstellen nu als argument gebruikt wordt om het gebied te laten wijken. De overtreder wordt beloond“, zegt Jos Ramaekers, coordinator van Natuurpunt Limburg. “Om de eerdere negatieve adviezen van haar eigen administraties van de kaart te vegen, heeft de Vlaamse regering zelfs een ‘externe expert’ ingehuurd om de ecologische waarde van het gebied te minimaliseren.”
Het 12 hectare grote terrein kan niet zomaar elders gecompenseerd worden. Niet enkel omwille van de bomen en heide op het terrein, ook omdat het gebied een natuurlijke kom vormt die water opvangt, zuivert en aanvoert naar de hele regio. Als het bos verdwijnt onder het beton, is die levensader voorgoed verloren.
De initiatiefnemers benadrukken dat ze voorstander zijn van nieuwe jobs in de regio. Maar in het geval van het Essersdossier worden de beloofde jobs misbruikt als drukkingsmiddel om de oplossing op te dringen die voor het transportbedrijf het goedkoopst is. Met ruim 1000 hectare onbenutte bedrijventerreinen zijn er veel alternatieven voor de bouw van een nieuwe hal en de creatie van nieuwe jobs zonder dat daarvoor een stuk waardevol natuurgebied op de schop moet.
“Als het op papier goed beschermde Essersbos verdwijnt, dan is geen enkel stuk natuur in Vlaanderen nog veilig en komt het volledige natuurbeleid op losse schroeven te staan. En daarom trekken we naar de Raad van State”, zegt Erik Grietens van Bond Beter Leefmilieu.
De initiatiefnemers voelen een brede maatschappelijke steun voor hun actie. Verschillende bekende Vlamingen gaven hun stem aan de actie: Francesca Vanthielen, An Olaerts, Stijn Meuris, Wouter Deprez, Nic Balthazar, Gert Bettens, Tom Kestens en Erhan Demirci.
“Het Essersdossier is typerend voor het onfrisse natuur- en milieubeleid van de huidige Vlaamse regering”, zegt Grietens. “Het megashoppingcentrum Uplace, de Limburgse Noord-zuidverbinding, de boskappen van Essers: telkens moet het maatschappelijk belang wijken voor winst op korte termijn, telkens delft de natuur, de open ruimte, onze gezondheid, het onderspit. De maat is vol voor veel burgers.“
Wie de zaak bij de Raad van State wil steunen, kan een stuk natuur adopteren door een overschrijving op BE04 4500 4915 7131 (mededeling Actie Essersbos - met fiscaal attest) of op BE47 0017 3871 3680 (zonder fiscaal attest). Een gift doen kan ook via de website.
