Deze week werd in Nederland de nieuwe mestwet goedgekeurd. Om het mestoverschot aan te pakken wordt vanaf volgend jaar mestverwerking verplicht. De Nederlandse staatssecretaris Dijksma behield ook het systeem van ‘dierrechten’, dat de hoeveelheid varkens en kippen die de sector mag houden aan banden legt. Melkveehouders krijgen van Dijksma wel groeimarge, mits uitbreidingen of nieuwe stallen hun mestoverschot verwerkt krijgen.
De milieuorganisaties zijn tevreden dat er grenzen blijven aan hoeveel varkens en kippen er worden gehouden maar vraagt tegelijk ook duidelijke normen voor de melkveesector om te zorgen dat daar geen ongebreidelde groei plaatsvindt. “Groei toestaan met alleen
mestverwerking als sluitstuk is vragen om problemen”, zegt Milieudefensie. “Er moeten duidelijke normen komen voor hoeveel koeien er per hectare land gehouden mogen worden, anders blijft het qua mestverwerking dweilen met de mestkraan open.”
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) concludeerde in haar evaluatie van het mestbeleid dat de uitbreiding van de mestverwerking onvoldoende is voor de verwachte hoeveelheid mest. Het Planbureau ziet mestverwerking als een 'end of pipe-maatregel', die overige milieuproblemen niet oplost, zoals uitstoot van ammoniak en broeikasgassen.
Melkveesector wil enkel koeien in de wei
De melkvee- en zuivelsector zelf reageerde verrassend op de voorstellen van Dijksma door zelf met een visietekst naar buiten te komen die een stap verder gaat dan wat het beleid voorschrijft. De sector kiest daarin zonder uitstel voor een grondgebonden melkveehouderij met behoud van weidegang voor de koeien. Voor bedrijven zonder grond is er in die visie geen plaats, tenzij zij voldoende voedergewassen uit de nabije omgeving halen. Evenmin is er in de visie plaats voor melkveebedrijven met gesloten koeienstallen. De zuivelsector wil haar visie ook toepassen door geen melk af te nemen van nieuwe bedrijven die niet passen in dit beoogde toekomstbeeld. Daarnaast doen zij een oproep aan lokale en regionale overheden om geen vergunningen meer te geven aan bedrijven met gesloten stallen of bedrijven zonder grond.
Met het afschaffen van de melkquota wordt ook in Vlaanderen een toename verwacht van de melkveestapel. Vooralsnog bestaat er bij ons geen visie over hoe de sector hier mee zal omgaan en of grondloze melkveeteelt bij ons al dan niet een toekomst krijgt. Daarnaast vraagt Bond Beter Leefmilieu zich af of het behoud van dierrechten op varkens en kippen in Nederland geen ongewenste gevolgen zal hebben voor Vlaanderen. Bij ons wordt het aantal varkens en kippen niet begrensd, mits voldaan is aan mestverwerking. De voorbije jaren gaven verschillende vergunningsaanvragen voor grote megastallen in de grensregio’s met Nederland aanleiding tot heel wat protest. Daarom dient onderzocht te worden in welke mate Vlaanderen een alternatieve bestemming wordt voor investeringen van Nederlandse veeboeren en veevoederfabrikanten die door een consequent beleid in hun eigen land bot vangen.