In Nederland is er een convenant in de maak tussen Minister Cramer en de afvalverbrandingssector. Afspraak is dat er tot 2020 geen nieuwe afvalverbrandingsinstallaties gebouwd zullen worden.
Tussen 2006 en 2011 zal de afvalverbrandingscapaciteit in Nederland met meer dan een derde toegenomen zijn (van 5,5 miljoen tot 7,4 miljoen ton). Dit terwijl de hoeveelheid afval er stagneerde of zelfs afnam. Nu de prijzen voor afvalverbranding in sommige gevallen gehalveerd zijn (!), vindt de sector blijkbaar dat de tijd rijp is om een moratorium voor bijkomende verbrandingscapaciteit (lees: concurrentie) in te voeren. Ondertussen wordt naar Engeland gekeken om het tekort aan Nederlands afval te compenseren. Volgens de recyclage-industrie komt het moratorium wellicht te laat, goedkope verbranding van recycleerbare materialen ondermijnt hun sector.
Er zijn parallellen te trekken met Vlaanderen. Ook hier is er overcapaciteit. Alleen talmt Minister van Leefmilieu Joke Schauvliege met de herziening van het Uitvoeringsplan, waardoor er officieel nog altijd een tekort is aan verbrandingscapaciteit. Van die lacune maakt de afvalsector gebruik om snel-snel nog aanvragen in te dienen voor bijkomende verbrandingsovens.
In Oostende startte Electrawinds vorige zomer een verbrandingsoven met een capaciteit van 140.000 tot 180.000 ton afval op. In Oost-Vlaanderen keurde de bestendige deputatie de bouw van een vierde lijn bij Indaver goed, goed voor 200.000 ton bijkomende verbrandingscapaciteit. En in Limburg zou Bionerga binnenkort een aanvraag indienen voor 300.000 ton, waarvan 100.000 ton ter vervanging van de oude oven op dezelfde site van Houthalen-Helchteren.
Volgens het uitvoeringsplan moet de minister jaarlijks de nood aan verbrandingscapaciteit evalueren, en zeker bij elke nieuwe aanvraag. Maar dit is sinds de opmaak van het plan (begin 2008) niet meer gebeurd, ook niet ter gelegenheid van de twee recente aanvragen. Het ziet er dus naar uit dat we ook bij ons weldra met een torenhoge overcapaciteit te maken zullen hebben. Dat de overheid bijzonder gul is met groene stroomcertificaten voor afvalverbranding, is wellicht niet vreemd aan het enthousiasme van de investeerders.
Bond Beter Leefmilieu vraagt minister Schauvliege dan ook om snel werk te maken van de decretaal voorziene herziening van het Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen. Tevens moet er een herziening komen van het systeem van Groene Stroomcertificaten, dat ondermijnend werkt voor de recyclagesector.