Een overstromingsscène met verkeersborden die bijna onder water staan.

Door de kostprijs van herbestemming sterk te verhogen, gaan overheden nog minder initiatieven nemen om onze ruimtelijke ordening op punt te krijgen. 

Nieuwe planschadevergoeding maakt bouwshift onbetaalbaar

Door de kostprijs van herbestemming sterk te verhogen, gaan overheden nog minder initiatieven nemen om onze ruimtelijke ordening op punt te krijgen. 

Vandaag stemde het Vlaams Parlement over de nieuwe planschadevergoeding. Eigenaars op wiens grond niet meer gebouwd mag worden, kunnen een fors hogere schadevergoeding krijgen. Alleen al voor het vrijwaren van overstromingsgebieden kan de factuur voor overheden vertienvoudigen. Dit maakt de noodzakelijke bouwshift onbetaalbaar. Met de waterbommen in de Vesdervallei en in Italië in het achterhoofd, is dat onverantwoord. 

Vandaag stemde het Vlaams parlement over het instrumentendecreet, met daarin de nieuwe planschaderegeling. De huidige regeling vergoedt 80 procent van de geïndexeerde aankoopwaarde. Het nieuwe decreet trekt die vergoeding op tot de huidige marktwaarde. Dat zou betekenen dat de planschade tot een factor tien hoger kan liggen. Zo wordt de nieuwe planschaderegeling de bouwshift onbetaalbaar en onhaalbaar, stelt Erik Grietens, beleidsexpert ruimte bij Bond Beter Leefmilieu. “Door de kostprijs van het herbestemmen van harde naar zachte bestemmingen sterk te verhogen, gaan overheden nog minder initiatieven nemen om onze ruimtelijke ordening op punt te krijgen. Nochtans is er dringend nood aan meer ruimte voor onder andere water, natuur en bos en lokale voedselproductie.”

“Met die nieuwe planschaderegeling jaagt de overheid zichzelf serieus op kosten. Alleen al de kostprijs voor de herbestemmingen van watergevoelige gebieden zou stijgen van 33 miljoen euro nu, naar 122 à 489 miljoen euro met de nieuwe regeling. Daarnaast moet de regering ook nog inzetten op 10.000 ha extra bos, bijkomende natuurgebieden, enz. Maar in plaats van het versnellen van de bouwshift, zal deze nieuwe planschade juist verlammend werken. Zeker voor lokale besturen, die geen geld in kas hebben om dit te betalen", stelt Grietens. De regering voorziet weliswaar een ‘open ruimte fonds’ met 100 miljoen euro per jaar, maar dat zal ruim onvoldoende zijn.

Daarom is het volgens BBL absoluut noodzakelijk dat de Vlaamse regering in het uitvoeringsbesluit minimale garanties stelt voor een betaalbare bouwshift. De zogenaamde Taskforce bouwshift deed heel concrete voorstellen om ‘correctiefactoren’ in rekening te brengen, zoals een perifere ligging of de afwezigheid van een uitgeruste weg. In dat geval zijn bouwgronden immers minder waard. Zo vindt een correctie plaats op de marktwaarde. Het resultaat is dat de overheid minder moet betalen en de grondeigenaars minder speculatieve (over)winst zullen ontvangen.

Bouwshift

Meer over Bouwshift