In een poging om een eind te maken aan de vaagheid die rond ‘duurzaam bouwen en wonen’ hangt, heeft Vlaams minister-president Kris Peeters op 14 oktober 2008 een “maatstaf duurzaam bouwen en wonen” voorgesteld. Die maatstaf gaat een breed spectrum aan thema’s beslaan: van omgevingsaspecten en duurzaam ruimtegebruik, over energie- en water besparingsmaatregelen tot het gebruik van gezonde en duurzame materialen. Goede intenties, maar het ontbreekt de maatstaf aan concrete indicatoren, tijdslijnen en verantwoordelijken. Helderheid schept deze maatstaf in deze fase dus zeker nog niet.
Wat betreft energie heeft Bond Beter Leefmilieu alvast een heldere maatstaf klaar. Het Europees Parlement heeft dit jaar in een resolutie gevraagd om tegen 2011 alle nieuwbouwprojecten te laten voldoen aan de passiefhuisstandaard. Zulk een duidelijke eis van de verkozenen des volks kunnen wij alleen maar volmondig steunen.
Bovendien, waarom zou er gewacht moeten worden tot 2010 om in actie te schieten zoals Peeters voorstelt? Tijdens de Open Klimaathuizen van 18 en 19 oktober wordt het bewijs geleverd dat er geen reden meer is om te aarzelen: honderden huizen in Vlaanderen brengen vandaag al in praktijk wat de “maatstaf” probeert in het vooruitzicht te stelen. Wie het met eigen ogen wil zien kan zich nog snel inschrijven.
De ontwerptekst van de ‘maatstaf’ zal nu verder worden bijgeschaafd in een studie van het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf. De bedoeling is de ontwerptekst verder wetenschappelijk te onderbouwen, en verschillende, technisch haalbare ambitieniveaus voorop te stellen.
In het voorjaar 2009 volgen afspraken rond de doelstellingen voor 2010 en 2015.
De minister-president ziet de maatstaf louter als een vrijwillig instrument. Geen nieuwe reglementering, dus.
Allemaal zeer nuttig werk, zoveel is zeker. Bond Beter Leefmilieu vraagt zich wel af waarom het zo traag moet gaan. We weten dat de energienormen voor de Vlaamse huizen zelfs vandaag nog achterop lopen op onze buurlanden. BBL verwacht van de minister-president een duidelijk actieplan om die achterstand om te buigen in een comfortabele voorsprong.
Zo’n actieplan bestaat voor BBL uit drie luiken. Eerst en vooral duidelijke normen, op een ambitieus niveau om te starten (dus niet zwakker dan onze buurlanden). Die normen verlagen trapsgewijs tot op passiefbouw. Zo geef je de markt ten eerste een duidelijk perspectief, en een duidelijke tijdhorizon waar ze zich op kunnen organiseren. Bovendien zorg je ervoor dat het energieverbruik van de huizen van morgen binnen de perken blijft. Daarmee doe je als overheid de bevolking een waardevol cadeau.
Vervolgens een aangepast ondersteuningsbeleid. Met premies afgestemd op het duurzaamheidsniveau dat een woning haalt. Daarom is het nodig om in de maatstaf verschillende niveaus in te bouwen, gaande van een basis naar een “excellentie”-niveau.
Dat actieplan moet ondersteund worden met doorgedreven communicatie waarbij alle bouwactoren (architecten, aannemers, banken…) en het middenveld aan meewerken. In alle Vlaamse provincies zijn vandaag adviescentra actief om bouwheren bij te staan in hun duurzame bouwplannen. BBL stelt voor die uit te bouwen, naar een volwaardig netwerk duurzaam bouwen en wonen.