Deze week maakte de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) haar jaarrapport over de luchtkwaliteit in Vlaanderen in 2012 bekend. Dit rapport bevestigt het algemene beeld van de toestand van de luchtkwaliteit in Vlaanderen. Een beknopt overzicht:
- Verkeer is de belangrijkste bron van de uitstoot van verzurende stikstofoxiden (NOx). Alhoewel de uitstoot door het verkeer de laatste 10 jaar stilletjes aan daalt – vooral dankzij de strikter wordende Euro-normen - neemt het relatief aandeel van verkeer in de globale Vlaamse luchtvervuiling toe ten opzichte van 2000.
- In vier officiële meetstations wordt de Europese norm voor NOx overschreden. Die liggen alle vier in Antwerpen, op een verkeersintensieve locatie. Voor Antwerpen kreeg de Vlaamse regering uitstel tot 2015 om de norm te halen.
- Uit een bijkomend meetonderzoek in Antwerpen, Gent, Brugge en Oostende blijkt dat in al deze steden de norm wordt overschreden langs drukke autowegen. Vooral in de zogenaamde street canyons, smalle straten met hoge gebouwen en druk verkeer, is de luchtkwaliteit problematisch.
- Voor dergelijke knelpuntlocaties, die in alle centrumsteden aanwezig zijn, zal extra beleid nodig zijn om de Europese normen te halen. Enkel rekenen op de Euro-normen zal niet volstaan om in de toekomst wel aan de richtwaarden te voldoen. Er zijn bijkomende maatregelen nodig die het aantal afgelegde kilometers beperken.
- Uit een andere meetcampagne blijkt dat vooral de afstand tot een drukke verkeersweg bepalend is. Dit geldt zowel voor stikstof als voor fijn stof. Het is dan ook nodig om in bijkomende wetgeving te voorzien, zodat verblijfplaatsen voor kwetsbare personen – zoals crèches, scholen, bejaardentehuizen,…- niet vlak naast een drukke autoweg kunnen worden ingeplant.
- Voor fijn stof voldoet Vlaanderen aan de Europese jaargrenswaarde. De maximale dagwaarde wordt op verschillende plaatsen in Vlaanderen overschreden. Dit is het geval in de steden (omwille van het verkeer), in de havens en in enkele industriegebieden.
- Heel wat onderzoek heeft aangetoond dat de Europese normen voor fijn stof te soepel zijn om de gezondheid te beschermen. Daarom vergeleek de VMM de gemeten waarden ook met de aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie. Uit deze vergelijking blijkt dat we op geen énkel meetpunt aan de richtwaarden van de WGO voldoen. Er blijft dus nog een hele weg te gaan om in Vlaanderen tot een echt gezonde luchtkwaliteit te komen.