Pak overstromingsgevaar aan met sterk klimaatbeleid

De klimaatopwarming zorgt voor een stijging van de zeespiegel, mogelijk met één meter tegen het einde van de eeuw. De Vlaamse en federale regering miskijken zich op het risico van die zeespiegelstijging. Ze moet meer investeren in de bescherming tegen overstromingen. Maar ze moet vooral de oorzaak wegnemen: de vervuiling door broeikasgassen.

België zeer kwetsbaar voor zeespiegelstijging

Uit een rangschikking blijkt dat België bij de 10 meest kwetsbare landen voor zeespiegelstijging ter wereld hoort. De onderzoekers gingen na welk deel van de bevolking aan het einde van de eeuw onder de zeespiegel of overstromingsniveaus woont. In België gaat het over meer dan 600.000 mensen. Zoals we weten wonen die allemaal in Vlaanderen. Als we de ranking daarvoor aanpassen,  dan zou Vlaanderen in de top 5 komen na Nederland, Vietnam, Thailand en Japan. We hebben er dus alle belang bij de zeespiegelstijging af te remmen. Dat kan nog.

De zeespiegel stijgt door de klimaatverandering. Warmer water zet uit. Smeltwater van gletsjers en ijskappen op land doet het niveau verder toenemen. Nu stijgt de zeespiegel aan de kust ongeveer 1 cm per 3 jaar. Maar er treedt een versnelling op. Volgens de klimaatwetenschap kan de zeespiegelstijging bij de huidig trend in broeikasgasemissies oplopen tot 1 meter aan het einde van deze eeuw.

Jaarlijks superstorm

Wat betekent één meter hogere zeespiegel voor Vlaanderen? Het risico op zware overstromingen neemt erdoor spectaculair toe. Dat valt best te illustreren met de impact van superstormen.  Een rampzalig stormtij zoals in 1953, dat meer dan duizend slachtoffers maakte in Nederland, komt eens in de 250 jaar voor. De maximale waterstand was toen 6,5 meter hoger dan de referentiehoogte, het laagwater bij Oostende (TAW). Welk verschil maakt 1 meter zeespiegelstijging? Wel een storm van 5,5 meter boven het laagwater komt bijna jaarlijks voor. Een meter zeespiegelstijging zorgt er voor dat vaak voorkomende stormen tegen het einde van de eeuw de impact krijgen van legendarische overstromingen, zoals die uit 1953. 

We kunnen ons beschermen tegen overstromingen. De Vlaamse regering moet haar investeringen in het Sigmaplan en de effectieve kustverdediging versnellen. Dat is belangrijk om in de komende decennia voor voldoende bescherming te zorgen  Maar wanneer de zeespiegel stijgt met één meter en meer wordt kustbescherming ontzettend duur en op termijn onhaalbaar . Dan is het een stuk verstandiger om de oorzaken weg te nemen.

Sterke Europese klimaatdoelstellingen kunnen tij keren 

De stijging van de zeespiegel kan beperkt worden tot een halve meter, als de uitstoot van broeikasgassen wereldwijd snel afneemt.  In ontwikkelde landen zoals de VS of de EU zouden ze tegen 2050 met 80 tot 95% moeten afnemen in vergelijking met 1990. Vlaanderen en België hebben er dus belang bij dat andere landen veel emissies reduceren. Daarom zouden we verwachten dat onze overheden anderen daartoe aansporen. Doen ze dat? 

Onze regeringen trekken voorlopig niet aan de kar van voldoende emissiereducties om gevaarlijke klimaatverandering tegen te gaan. Ze ijveren bijvoorbeeld voor een zwakke Europese doelstelling tegen 2030 van 40%.  Maar de discussie is nog niet beslecht: ze bevindt zich momenteel in de laatste rechte lijn richting een bijeenkomst van EU-regeringsleiders op 23 oktober. Daarom een warme oproep: politici, zet nu alle zeilen bij en ijver voor meer dan 55% emissiereducties tegen 2030! Niet alleen de West-Vlamingen en Antwerpenaren zullen u dankbaar zijn. Ook de Vlaamse economie en luchtkwaliteit heeft voordeel bij een sterk Europees klimaatbeleid.  

Klimaatbeleid