Vorige week organiseerde ons land, als voorzitter van de Europese Unie, een conferentie over de inzet van biomassa voor energie-opwekking. De conferentie werd afgesloten met een debat waarin alle stakeholders pleitten voor de invoering van Europese duurzaamheidscriteria voor biomassa. Opvallend is dat ook Eurelectric, de Europese koepel van energieproducenten, vragende partij is voor bindende criteria.
Biomassa zal volgens de meest recente inschattingen instaan voor minstens de helft van de Europese hernieuwbare energieproductie. Het leeuwendeel van deze biomassa zal geïmporteerd worden uit landen buiten Europa. De inzet van biomassa is niet onbesproken en dreigt, indien de biomassa niet wordt onderworpen aan strikte duurzaamheidscriteria, te leiden tot nefaste effecten voor mens en milieu.
In tegenstelling tot biobrandstoffen, waarvoor Europa wel (helaas te zwakke) bindende duurzaamheidscriteria bepaalde, besliste de Europese Commissie eerder dit jaar om geen bindende duurzaamheidscriteria voor vaste biomassa in te voeren. Verschillende landen en instanties zijn dan maar begonnen met het opstellen van eigen duurzaamheidscriteria en certificaten. Op zich lovenswaardige initiatieven, maar deze versnippering aan certificaten is niet alleen te vrijblijvend, maar ook niet zonder risico voor de Europese marktwerking. Bovendien dreigen we perverse effecten te creëren doordat een basisgrondstof die wordt verwerkt tot biobrandstof (vloeibare vorm) zal moeten voldoen aan duurzaamheidscriteria, terwijl die zelfde grondstof ingezet in vaste of gasvormige vorm niet aan duurzaamheidscriteria moet voldoen.
Eind 2011 zal de Europese Commissie evalueren of deze versnippering van verschillende nationale duurzaamheidsregels de Europese markt verstoort. Dit is veel te laat. Ondertussen schieten de biomassa handelsstromen de hoogte in. Als de Europese Commissie niet snel optreedt, stapelen de nefaste effecten op vlak van mens en milieu zich verder op. Bond Beter Leefmilieu dringt er bij Europa dan ook op aan om snel met bindende Europese duurzaamheidscriteria voor de dag te komen.