Reactie op uitspraken Alain De Vocht (UHasselt) over Essersbos in Belang van Limburg

Persbericht Actiegroep Zonhoverheide, Limburgse Milieukoepel, Bond Beter Leefmilieu, BOS+, Natuurpunt, Natuurpunt Limburg

“De uitspraken van aquatisch bioloog en expert biomassa Alain De Vocht van UHasselt vandaag in het Belang van Limburg zijn totaal ongeloofwaardig”, zo reageren de organisaties die zich inzetten voor het behoud van het Essersbos in Zonhoven en Genk. De Vocht stelt dat er geen beschermde bomen zouden voorkomen op de terreinen waar transportreus H.Essers wil uitbreiden. Hij voerde een studie uit op vraag van de Vlaamse overheid als reactie op een studie van wetenschappers van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO). “De Vlaamse overheid bestelt een halfslachtig onderzoek om de conclusies van de eigen INBO-wetenschappers in twijfel te trekken. Dat is ongezien.”

De methode die aquatisch bioloog De Vocht heeft gebruikt om tot zijn conclusies te komen is totaal ongeloofwaardig. Eerst en vooral komen er zeker inlandse berken en eiken voor. Dat is te zien op bovenstaande foto uit de MER-studie van Arcadis. Maar dat is niet de essentie van de discussie.

Voor het bepalen van de waarde van een habitat en het vergelijken met andere habitats wordt er doorgaans een vast afgesproken wetenschappelijke werkwijze gevolgd, de zogenaamde habitatwaardering. Dat moet maken dat alle wetenschappers op het terrein tot dezelfde resultaten komen, en studies met elkaar vergelijkbaar zijn. De Vocht volgt die standaarden niet en gebruikt een eigen onderzoeksmethode.

Om de waarde van het bos te bepalen heeft De Vocht enkel een terreinbezoek gedaan in de maand februari. Dat is de minst geschikte periode om de plantengroei van een bos te onderzoeken.

De waarde van een bos wordt onder meer bepaald door de zogenoemde kruidlaag, planten die op de bosbodem groeien. Deze planten kan je amper terugvinden in de winter. Maar net die planten bepalen de natuurwaarde van een bos. Het is de kruidlaag in het Essersbos die aantoont dat het gebied waardevol Europees habitat is, zo bleek uit alle voorgaande studies.

De Vocht maakt de fout om geen onderscheid te maken tussen ‘oud bos’ en de bomen die er op de site voorkomen. Oude bossen zijn schaars en waardevol in Vlaanderen, en herbergen bijzondere biodiversiteitswaarden, of hebben minstens dat potentieel. Het Essersbos is een dergelijk 'oud bos'. Die vaststelling staat los van de boomsoorten die er nu voorkomen. Het klopt dat er in het verleden, omwille van de mijnbouw, keuzes zijn gemaakt voor bepaalde exoten die nu inderdaad nog voorkomen in het gebied. Maar her en der groeien er waardevolle oude inheemse exemplaren. Ook de aanwezige bodemvegetatie wijst op de hoge natuurwaarde en het –potentieel van deze site. 

Daar komt bij dat de Vlaamse Regering in 2008 de afspraak maakte met H. Essers om een toenmalige uitbreiding te koppelen aan de belofte om de natuurwaarde in de nu bedreigde percelen te verhogen. De nieuw aangevraagde uitbreiding vindt precies plaats op de plek waar deze maatregelen had moeten genomen worden, maar nooit zijn uitgevoerd. De overtreder wordt beloond.

Tot slot is het 12 hectare grote terrein onvervangbaar. Niet enkel omwille van de bomen en heide op het terrein, ook omdat het gebied een natuurlijke kom vormt die water opvangt, zuivert en aanvoert naar de hele regio. Als het bos verdwijnt onder het beton, is die levensader voorgoed verloren.