De Europese Unie laat de Belgische boeren toe om af te wijken van de Europese bemestingsnormen (derogatie). De boeren mogen meer stikstof uit dierlijke mest per hectare gebruiken. De landbouwsector engageerde zich om de waterkwaliteit aanzienlijk te verbeteren en maakt zich sterk dat de soepelere bemestingsnormen hand in hand kunnen gaan met het verbeteren van de waterkwaliteit. Bond Beter Leefmilieu zal er nauwlettend op toezien dat ze deze belofte waarmaken en rekent daarvoor ook op strenge controle van de Vlaamse en Europese overheid. “Laten we niet vergeten dat het uiteindelijke doel van het mestbeleid proper water is,” benadrukt Lieze Cloots van Bond Beter Leefmilieu.
Slechte waterkwaliteit
Ons oppervlaktewater mag volgens Europa niet meer dan 50 mg nitraat per liter bevatten. Dit is een absolute bovengrens. De Europese Commissie zegt zelf dat we boven die 50 mg onmiskenbaar risico’s nemen voor leefmilieu en volksgezondheid. Ondanks de inspanningen en de dalende trend in de laatste 10 jaar, vertoont zowat 30% van de meetpunten in Vlaanderen nog steeds een overschrijding van deze nitraatnorm.
Doelstellingen
Het Vlaams Parlement keurde onlangs het nieuwe mestdecreet goed. Met het nieuwe mestdecreet stelt de Vlaamse regering zich als doel om in 2014 overschrijdingen terug te brengen tot 16% van de meetpunten en in 2018 tot 5%. De landbouwsector en de milieusector schaarden zich in een gezamenlijk advies uitdrukkelijk achter deze doelstellingen.
Als we weten dat de overschrijdingen in de laatste 10 jaar van 60% naar 30% van de meetpunten verminderden, zal de landbouwsector alleszins een stevige tand moeten bijsteken. In de komende 7 jaar moeten de overschrijdingen immers terug gebracht worden van 30% naar 5% van de meetpunten. Of dit gebeurt met of zonder derogaties is niet eens van zoveel belang. Wat telt is dat de doelstellingen worden gehaald.
Oplossingen
Wij geloven in elk geval niet dat een aanhoudende groei van de veestapel een oplossing biedt. Het afbouwen van de totale veestapel moet natuurlijk wel op een sociaal aanvaardbare manier gebeuren. Het wordt tijd dat ook binnen de landbouwsector, in navolging van andere sectoren zoals bijvoorbeeld de chemische sector, een diepgaand debat wordt gevoerd over een productie die rekening houdt met de draagkracht van bodem en water in Vlaanderen.
We roepen Vlaams minister van leefmilieu Schauvliege op om bij de totstandkoming en de opvolging van het concrete uitvoeringsinstrumentarium voluit te focussen op de verbetering van de waterkwaliteit en om de milieusector daarbij samen met de landbouwsector als gesprekspartners te beschouwen.