Duurzame landbouw in en rond de stad kan er functioneren als ecologische en sociale motor. In Nederland gaan dan ook stemmen op om stadslandbouw volwaardig onderdeel te laten uitmaken van het toekomstige Europese Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Stadslandbouw kan zo de drager worden van gezonde steden, zeker in het sterk verstedelijkte Vlaanderen. Het onderwerp verdient dan ook meer aandacht.
Ecologisch, economisch en sociaal
Hoewel stadslandbouw verschillende definities kent en op verschillende manieren opgevat kan worden, zijn er al voldoende bewijzen dat het volop kansen kan bieden op ecologisch, economisch en sociaal vlak. Een toename van de maatschappelijke welvaart en een verhoogd welzijn kunnen zo hand in hand gaan. Stadslandbouw in combinatie met slimme vergroening van de bebouwde oppervlakte door het creëren van groene gordels in de stad, kan de ecologische voetafdruk van de stad doen afnemen en de biodiversiteit verhogen.
De Nederlandse landbouwuniversiteit in Wageningen (WUR) deed al verschillende onderzoeken naar stadslandbouw, waaronder ook een maatschappelijke kosten-batenanalyse. Hieruit bleek dat stadslandbouw onder meer zorgt voor verhoogde gezondheid, leefbaarheid en werkgelegenheid.
Stadslandbouw, of de nabije en zichtbare productie van voedsel in de stad, kan naast de brede maatschappelijke baten ook de landbouw helpen. De landbouwsector kaart de afstand tussen consument en producent aan, maar net in stadslandbouw liggen kansen om deze kloof te dichten. Korteketenlandbouw en regionale verankering kan zowel gevestigde als nieuwe landbouwers verbinden met de burger/consument en voor een eerlijke prijs zorgen.
Positief signaal
De laatste jaren staken verschillende nieuwe initiatieven de kop op in steden als Gent, Antwerpen, Leuven en Kortrijk, om er slechts enkele te vermelden. Hoewel het geen wondermiddel is, is het een positief signaal voor de voedselproductie en de landbouw in eigen land. Na het zomerreces zou de Vlaamse overheid stadslandbouw dan ook meer actief moeten promoten vanuit de maatschappelijke meerwaarde. Het beleid moet vooral verschillende beleidsdomeinen overschrijden en out of the box de kansen die er liggen grijpen. Zelfs binnen het huidige landbouwbeleid kunnen er net als in andere Europese landen duidelijke keuzes gemaakt worden voor de lokale voedselproductie, door de interpretatie van de Europese regels aan te passen.
Bronnen:
> WUR 2013 Maatschappelijke kosten-batenanalyse stadslandbouw
> Toekomst GLB 2015 Stadslandbouw geeft richting aan nieuw GLB