Zwerfvuil is één van de grootste ergernissen onder Vlamingen. De Vlaamse overheid onderzoekt daarom de invoering van een statiegeldsysteem voor eenmalige drankverpakkingen, zoals de welbekende blikjes en plastic flesjes. Ongeveer 40% van het volume en 33% van het gewicht van zwerfvuil bestaat uit deze drankverpakkingen, dus de invoering van statiegeld heeft een groot effect op het zichtbare vuil in de parken en langs de wegen. Goede voorbeelden uit het buitenland laten zien dat een statiegeldsysteem kostenefficiënt kan worden ingevoerd.
De vervuiler betaalt
Het systeem kan worden betaald van de niet-ingeleverde plastic flesjes en blikjes, waardoor enkel de vervuiler betaalt. Wie de lege verpakkingen netjes terugbrengt, krijgt zijn geld volledig terug. Het systeem voorkomt dus niet alleen zwerfvuil, maar de financiering van het opruimwerk verloopt ook nog eens veel eerlijker. Overheden zijn nu jaarlijks 61,5 miljoen euro kwijt aan opruimkosten, volledig gefinancierd door de belastingbetaler. En daarbij worden heel wat kosten, bijvoorbeeld van de Vlaamse agentschappen, nog niet meegeteld.
Huidig systeem vertoont gebreken
De gescheiden inzameling van PMD-afval helpt niet om zwerfvuil te voorkomen en is ook onvoldoende effectief wat betreft recyclage. Het gemiddelde huishouden gooit namelijk slechts twee van de drie kunststof flessen en flacons in de blauwe zak. De derde fles verdwijnt in het restafval en wordt verbrand, waardoor veel waardevolle grondstoffen verloren gaan en extra CO2 wordt uitgestoten. De goede praktijken uit Nederland en Duitsland laten zien dat door middel van statiegeldsystemen tot wel 98% van de flessen kan worden gerecycleerd.
Vlaamse studie naar statiegeld
Het studie- en adviesbureau Technum legt momenteel de laatste hand aan een onderzoek in opdracht van de Vlaamse overheid naar de invoering van een statiegeldsysteem. De studie berekent de economische, ecologische en maatschappelijke impact van een vijftal statiegeldscenario’s. Eind april maakt Technum de resultaten over aan de Vlaamse administratie, waarna deze beslist of er een tweede studie komt naar de concrete implementatie van een statiegeldsysteem.