Update Europees emissiehandelssysteem maakt vervuilen duurder, maar niet voor iedereen

De prijs van een emissierecht gaat omhoog, maar tegelijk krijgt de industrie meer gratis rechten

De milieuministers van de Europese Unie zijn dinsdag tot een akkoord gekomen over de herziening van het Europees emissiehandelssysteem (ETS). Het marktstabiliteitsreserve wordt versterkt zodat meer emissierechten op overschot verdwijnen. Dat kan op termijn tot een hogere prijs per emissierecht leiden. Een prijssignaal is belangrijk voor de industrie om te vergroenen. Maar in dezelfde adem werd beslist om meer gratis rechten aan de industrie te geven. Dat kan er toe leiden dat bedrijven niet snel genoeg innoveren en hun uitstoot verminderen. 

Vervuilen duurder

Opmerkelijk is dat de beslissing van de EU-milieuministers verder gaat dan wat de Europese Commissie in juli 2015 voorstelde of wat het Europees Parlement op 15 februari besliste. Het marktstabiliteitsreserve (MSR) heeft als doel de prijs van een emissierecht te verhogen. Dat doet het MSR door een overschot aan rechten uit de markt te halen en in een reserve te plaatsen. Op die manier neemt de hoeveelheid beschikbare rechten in de markt af en stijgt de prijs aangezien de vraag gelijk blijft.

Sterker marktstabiliteitsreserve

De Europese milieuraad beslist nu dat jaarlijks dubbel zoveel overbodige rechten uit de markt gehaald moeten worden. Vanaf 2024 zouden alle rechten in het MSR boven een bepaalde drempel (het veilingvolume van het voorgaande jaar) geannuleerd worden. 

Experts voorspellen dat deze twee beslissingen op termijn de prijs van een emissierecht doen stijgen. Daardoor krijgt de industrie het signaal om te vergroenen. Het is een goede zaak dat minister Schauvliege voor deze aanpassingen pleitte.

Gratis vervuilen

Een duurdere prijs zorgt natuurlijk alleen maar voor een signaal voor zij die ervoor moeten betalen. Naast deze versterkende beslissing willen de Europese milieuministers meer gratis rechten geven aan de industrie. De hoeveelheid gratis rechten kan met maximaal 2% verhogen als dit nodig is om een algemene correctiefactor te vermijden. Het uitdelen van gratis rechten blijft een aanmoediging voor de industrie om te blijven vervuilen. Deze beslissing is er gekomen mede met steun van ons land.

Indirecte emissiekosten

Tijdens de Raad werd ook de regeling rond klimaatsteun voor grootverbruikers herzien. Deze regeling rond indirecte emissiekosten hebben we aangekaart met de petitie ‘Geen klimaatgeld voor ExxonMobil’. Die leverde 6.000 handtekeningen op die we vorige vrijdag aan minister Schauvliege overhandigden. Met resultaat. Zo staat er in de nieuwe tekst te lezen dat lidstaten moeten trachten om niet meer dan 25% van hun ETS-veilingsinkomsten spenderen aan compensatie voor grootverbruikers. Dit is echter niet bindend.

Vervolg

De Europese Raad was de laatste die nog een positie moest innemen over het emissiehandelsdossier. Nu kunnen de ‘trilogues’, de informele onderhandelingen tussen de Europese Commissie, het Europees Parlement en de Europese Raad beginnen.

Klimaatbeleid

Meer over Klimaatbeleid