Deze week verscheen het eerste Ruimterapport Vlaanderen (RURA): een lijvig onderzoeksrapport met een schat aan informatie, data en kaarten over ruimtelijke ordening in Vlaanderen. Dat is belangrijk, omdat we in het verleden regelmatig geconfronteerd werden met een gebrek aan cijfers over ruimtegebruik en de gevolgen daarvan voor bijvoorbeeld mobiliteit, klimaatverandering of waterbeheer. Dit rapport komt tot de conclusie dat we liefst 13.000 km lintbebouwing hebben, een rij woningen van hier tot in Zuid-Afrika.
Schoolvoorbeeld van hoe het niet moet
De vele data en kaarten in deze turf van meer dan 400 bladzijden bevestigen nogmaals dat we een schoolvoorbeeld zijn van een slechte ruimtelijke ordening. Dat wisten we al, maar nu wordt het nog wat meer in detail bloot gelegd:
- We nemen enorm veel open ruimte in beslag, in de eerste plaats voor woningbouw, aan een tempo van 6ha/dag. Door die versnippering is er minder plaats voor natuur en staat de biodiversiteit onder druk.
- Er is heel veel lintbebouwing en we hebben veel verspreide verkavelingen, waardoor we volledig afhankelijk zijn van onze auto om op het werk te geraken of kinderen naar school te brengen
- Heel wat agrarische gebouwen worden omgevormd naar villa’s, kmo's of andere functies, waardoor het platteland zijn identiteit verliest en startende landbouwers geen betaalbare grond meer vinden
- We hebben zeer veel verharde oppervlakte (14%), zeker in vergelijking met ons omringende landen. Daardoor kan regenwater niet in de grond sijpelen, wat zorgt voor problemen met waterbeheer en voor verdroging van grondwaterlagen
- een positieve noot is dat er de afgelopen meer appartementen worden gebouwd, waardoor zuiniger met ruimte wordt omgesprongen en handelaars in het centrum meer klanten krijgen.
Geen excuses meer
De wetenschappelijke cijfers en analyses maken nogmaals duidelijk dat we een ander soort ruimtelijke ordening nodig hebben om aan verschillende milieu-, mobiliteits- en natuurdoelstellingen te voldoen. Dat is op zich niet nieuw, maar nu kan geen enkele beleidsmaker nog beweren dat hij of zij het niet wist. Zo concludeert dit rapport onder meer dat we liefst 13.000 km lintbebouwing hebben, een rij woningen van hier tot in Zuid-Afrika. Een indrukwekkend cijfer, veel hoger ook dan de vroegere schattingen die bij 6.000 km uitkwamen.
Nog een reden om die betonstop van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen nu ook echt uit te voeren.
