België heeft een landoppervlakte van 30.528 km², waarvan meer dan 1/5 bestaat uit bebouwde gronden (en aanverwante terreinen). Het grootste deel van die terreinen is voor residentieel gebruik (8,4%), of voor vervoer en telecommunicatie (6,5%). In 2001 was 18,7% van het grondgebied bebouwd, in 1985 slechts 15,2%, In 1976 7,2%. Dat blijkt uit statistische gegevens van de FOD Economie.
In Vlaanderen bestaat 26,6% van de oppervlakte uit bebouwde terreinen en 11,7% uit residentiële terreinen. Meer dan de helft van de residentiële terreinen in België liggen in Vlaanderen. Als Vlaanderen aan hetzelfde tempo open ruimte blijft innemen dan zal in 2050 41,5% van de beschikbare ruimte volgebouwd zijn. Dat bleek vorig jaar uit een doctoraat van Lien Poelmans aan de KU Leuven.
De verdere ‘verstening’ is hoofdoorzaak nummer één van een verlies aan biodiversiteit (ongeveer 30% van de soorten zijn zeer kwetsbaar of met uitsterven bedreigd) en het regelmatig voorkomen van overstromingen in Vlaanderen.
Het is duidelijk dat we moeten stoppen met het aansnijden van nieuwe gronden en moeten streven naar een zuinig en intensief ruimtegebruik. Gezien er nog veel ruimte beschikbaar is in woon- en industriegebieden, moeten nieuwe woningen of bedrijven bij komen door renovatie, verdichting en een stimulerend beleid om on(der)benutte terreinen alsnog op de markt te brengen.
Laten we hopen dat de overheid het nieuwe Beleidsplan Ruimte Vlaanderen, dat momenteel in opmaak is, aangrijpt om het roer om te gooien en niet, zoals bij de herziening van het RSV, vooral meer ruimte voorziet voor bedrijventerreinen en wegen.