Vanaf 1 december komen de nieuwe geluidsactieplannen voor autosnelwegen, spoorwegen, luchthavens en grote steden in openbaar onderzoek. Die plannen moeten ervoor zorgen dat geluidshinder door verkeer, luchtvaart of industrie beperkt wordt. Dat is nodig ook, want één Vlaming op de drie wordt elke dag blootgesteld aan te veel lawaai. Geluidsoverlast is de oorzaak van allerlei gezondheidsproblemen zoals meer stress, te hoge bloeddruk en leerachterstand bij kinderen. Het is dus een goede zaak dat deze actieplannen worden opgemaakt, maar de concrete ingrepen, prioriteiten en budgetten zijn te beperkt om dit onderschatte probleem echt aan te pakken.
Structurele handicap
In vergelijking met ons omringende landen worden in Vlaanderen meer mensen elke dag geconfronteerd met te veel achtergrondlawaai. Dat komt vooral van wegverkeer, in Vlaanderen de belangrijkste oorzaak van geluidsproblemen. Dat is niet zo verwonderlijk: Vlaanderen heeft door zijn ruimtelijke wanorde een structurele handicap. We zitten hier met een zeer fijnmazig wegennet, gecombineerd met een overmaat aan lintbebouwing en veel verspreide verkavelingen dicht bij drukke wegen. Er liggen gewoon te veel woonzones op te korte afstand van drukke autowegen. Combineer dat met het steeds toenemende autoverkeer, onder meer door het stelsel van bedrijfswagens, en je kent de uitkomst.
Te weinig budget, te weinig ingrepen
Om een prioriteitenlijst van knelpunten op te stellen, vertrekt het geluidsactieplan voor belangrijke wegen van een drempel van 70 decibel, gecombineerd met de aanwezigheid van woningen in de omgeving. 70 decibel is een zeer hoge drempel: volgens de Wereldgezondheidsorganisatie treden er gezondheidsproblemen op vanaf 53 decibel. Dat maakt dus dat heel wat knelpunten de volgende jaren niet aangepakt zullen worden. Enkel de meest problematische zones komen aan bod.
En zelfs dat is niet zeker. Zo blijkt uit de evaluatie van de vorige actieplannen, dat slechts een deel van de prioritaire acties ook echt is uitgevoerd. Veel projecten voor geluidsschermen of een stille wegverharding zitten nog in de onderzoeksfase. Veel heeft te maken met te beperkte budgetten. Het aanleggen van fluisterasfalt of het inplanten van geluidsschermen is een dure zaak. De nu voorliggende plannen bevatten alvast geen overzicht van de budgetten die Vlaanderen zal vrijmaken voor geluidsmaatregelen op gewestwegen. Om een versnelling hoger te schakelen en geluidsknelpunten op te lossen, is meer geld nodig. Anders dreigen deze plannen een lege doos te worden.
