Sinds maart heeft België een Energiepact en federale energiestrategie, die ons land moeten klaarstomen voor een hernieuwbare toekomst. Een Monitoringscomité zal waken over de uitvoering van het pact. Maar wat blijkt nu: enkel de grote industrie en werkgevers krijgen een zitje in dat comité. Op die manier dreigen hun belangen te zwaar door te wegen. De milieubeweging vraagt Marghem om haar plannen te herzien.
Theorie versus praktijk
Een pact is een overeenkomst tussen verschillende maatschappelijke spelers en overheden over een maatschappelijke uitdaging. Een pact kan dus alleen tot stand komen na de inbreng, de goedkeuring én opvolging van de verschillende betrokkenen.
Tot dusver de theorie. Sinds 30 maart hebben we een Belgisch Interfederaal Energiepact. En hoewel het participatief traject voorafgaand aan het pact chaotisch verliep, waren de meeste stakeholders blij dat er eindelijk een akkoord was bereikt. De milieuorganisaties waren voorzichtig positief, want ondanks de vele goede maatregelen in het pact (zoals de kernuitstap), waren er nog vele onduidelijkheden.
Het paard van Troje
Ook bij de parlementsleden waren er nog veel vragen. Jean-Marc Nollet (Ecolo-Groen), Karin Temmerman (sp.a) en Michel de Lamotte (cdH) vroegen in de federale commissie Energie van 23 mei minister Marghem naar de samenstelling van het Monitoringscomité. Dit Monitoringscomité moet waken over de uitvoering van het Energiepact. Uit het antwoord van minister Marghem blijkt dat enkel de industrie en de werkgevers een zitje zullen krijgen in dit comité. De milieu- en werknemersorganisaties bijvoorbeeld niet. Dit antwoord verbijsterde de parlementsleden en ook vele andere middenveldorganisaties, want het maatschappelijk evenwicht van een pact lijkt hierdoor zoek.
Van Pact naar potentaat?
Dat enkel de industrie en de werkgevers de monitoring van het Energiepact voor zich mogen nemen, is geen detail. Bij de uitvoering van het energiepact komt bijvoorbeeld de mogelijke korting die de energie-intensieve industrie krijgt op de energiefactuur aan bod. Gaat straks de Antwerpse haven via het Monitoringscomité kunnen ijveren voor een korting die ze zichzelf geeft? Of mag Engie Electrabel in datzelfde comité mee bepalen hoe België de kerncentrales sluit? Als de minister doorgaat met deze samenstelling van het Monitoringscomité, tekent ze de facto het einde van het Energiepact. Het Energiepact zal dan vervellen tot een Energiepotentaat waarbij de grote industrie en werkgevers hun belangen te zwaar doorwegen. Het Monitoringscomité dreigt zo het paard van Troje te worden dat het Energiepact van binnenuit bedreigt. De milieubeweging vraagt dan ook met aandrang dat minister Marghem op de samenstelling terugkomt.
