In 2011 lanceerde de Duitse regering de Energiewende. Hiermee wil Duitsland de strijd tegen de klimaatverandering aangaan en een einde maken aan de risico’s van kernenergie en de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Concreet beslisten onze oosterburen, in de nasleep van de kernramp in Fukushima, om alle kerncentrales te sluiten tegen 2022.1 Daarnaast wil Duitsland zijn CO2-uitstoot verminderen met 40 procent tegen 2020 en met 80 tot 95 procent tegen 2050. Om dit mogelijk te maken trekt het land volop de kaart van hernieuwbare energie en energiebesparing. De wereld volgt deze energierevolutie op de voet. Kan Duitsland ook voor energie een gidsland zijn?
Ook België wacht een grote uitdaging. Tegen 2025 gaan alle kerncentrales dicht. Bovendien moet ons land zijn Europese klimaatdoelstellingen halen en tegelijk de energiebevoorrading verzekeren. Daarnaast willen we dat de energiefactuur betaalbaar blijft voor iedereen.
Met de studie “Our Energy Future” toonden Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace en WWF aan dat een overstap naar een energiemix met een veel groter aandeel voor hernieuwbare energie in België mogelijk is én ons niet meer hoeft te kosten. Maar hoe zetten we dit toekomstbeeld om in de praktijk? Hiervoor steken we ons licht op bij onze oosterburen. We trekken niet alleen lessen uit dit verhaal, maar laten ons ook inspireren. In deze publicatie nemen we een aantal hardnekkige mythes over de Duitse Energiewende onder de loep, met name over de transitie in de Duitse elektriciteitssector.
Slagen de Duitsers erin om hun kerncentrales te sluiten én hun CO2-uitstoot te laten dalen? Blijft Duitse energie betaalbaar? Is het technisch haalbaar om een grote hoeveelheid hernieuwbare energie te integreren in het net en tegelijk de bevoorrading te verzekeren? Wat is de rol van de Duitse burger in deze energietransitie? En wat is de impact op de economie?
Deze brochure is een vervolg op het congres “De Duitse Energiewende doorgelicht” van 26 juni 2015 in het Federaal Parlement. We hopen hiermee een constructieve bijdrage te leveren aan het debat over onze elektriciteitsvoorziening. Daarom formuleren we als sluitstuk een aantal beleidsaanbevelingen voor een succesvolle Belgische energietransitie.
#1 De Duitse CO2-uitstoot stijgt door de sluiting van de kerncentrales
#2 De Duitse kernuitstap leidt tot een hoger gebruik van steenkool en bruinkool
#3 De Duitse Energiewende maakt energie onbetaalbaar
#4 De groei van hernieuwbare energie in Duitsland is enkel mogelijk dankzij subsidies
#5 De Energiewende is nefast voor de Duitse economie
#6 Een veilige energievoorziening is niet gegarandeerd
#7 De Energiewende zadelt het energienetwerk op met ernstige problemen
#8 Er is geen draagvlak voor de Energiewende
#9 Enkel Duitsland is met een Energiewende bezig
