Vandaag publiceerde De Standaard de resultaten van de eerste financiële barometer van het verenigingsleven in België, een grootscheepse enquête in opdracht van de Koning Boudewijnstichting. Ook BBL werkte mee aan het opzet van dit onderzoek. In april werden 315 verantwoordelijken van Belgische verenigingen – directeurs, CEO’s, of leden van de Raad van Bestuur – bevraagd. 6 procent van de respondenten zijn leidinggevenden van natuur- en milieuverenigingen.
Uit de resultaten blijkt dat de impact van de financiële crisis op het Belgische verenigingsleven al bij al meevalt. Zeven op de tien Belgische verenigingen voelen – voorlopig – weinig of niets van de financiële aardverschuiving. Bij vier op tien verenigingen bleven de jaarlijkse ontvangsten bij de penningmeester vorig jaar stabiel, drie op tien had zelfs meer inkomsten. De crisis heeft dan ook weinig impact op de vrijgevigheid van de Belgen. Er zijn nauwelijks minder donoren in ons land en slechts bij een kwart van de verenigingen zien ze het gemiddeld bedrag van de giften dalen.
Milieuverenigingen lijken het minst getroffen door de crisis: de helft zag zijn inkomsten het voorbije jaar zelfs stijgen. De ondervraagden uit de milieusector stellen vast dat hun donateurs in deze moeilijke tijden niet afhaken en hun gemiddelde bijdrage of gift stabiel blijft. Deze verenigingen schatten de toekomst het meest positief in: 39% verwacht dat de inkomsten zullen stijgen. De helft van de milieuorganisaties denkt dat de jaarlijkse ontvangsten het komende jaar onveranderd zullen blijven.
In het algemeen kunnen we dus vaststellen dat de crisis in het verenigingsleven zijn eerste sporen nalaat. De milieuverenigingen kijken de toekomst optimistisch tegemoet. We beseffen in onze sector dat ecologische, sociale en economische duurzaamheid meer dan ooit een ‘drie-eenheid’ moeten vormen, willen we globaal en lokaal uit het financieel-economische moeras komen.
Toch blijkt uit de cijfers ook dat er reden is om het optimisme te temperen: 26% van de milieuverenigingen het voorbije jaar zijn subsidies zag dalen. Daarmee zijn we - na de cultuursector (42% van ondervraagde verenigingen) - de tweede maatschappelijke sector die de klappen van de overheidsbesparingen opvangt. Dit terwijl de besparingen nog maar nauwelijks op gang waren gekomen in de periode vóór het onderzoek (april 2010). Pas in 2010 en 2011 zullen de effecten van de besparingen volop spelen: de Vlaamse overheid zal gevoelig minder middelen begroten voor de aankoop en het beheer van natuurgebieden door verenigingen, er zullen minder subsidies zijn voor werking en personeel binnen de milieuverenigingen. En het is bang afwachten wat vanaf 2012 de effecten zullen zijn op de Vlaamse begroting van de federaal te besparen 22 miljard euro.
We kijken dan ook met spanning uit naar de resultaten van de tweede financiële barometer in april 2011.