Deze opinie verscheen eerder bij Knack - © Sean T Pwomey

Kernuitstap is onvermijdelijk

Deze opinie verscheen eerder bij Knack - © Sean T Pwomey

Zondagavond maakten Elia en federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten de resultaten van de eerste veiling van het capaciteitsremuneratiemechanisme (CRM) bekend. En wat blijkt? Er is voldoende vervangcapaciteit beschikbaar om de sluiting van alle kerncentrales in België tegen 2025 op te vangen, tegen een kostprijs die lager ligt dan aanvankelijk ingeschat. De kernuitstap is onvermijdelijk. Een verlenging zou haaks staan op het regeerakkoord en zou ons land nog tien jaar langer blootstellen aan onverantwoorde risico's.

40 projecten werden geselecteerd, waaronder ook al enkele projecten voor batterijen en eentje rond vraagbeheer. Een goede zaak. Het blijft echter doodjammer dat er ook subsidies zullen gaan naar fossiele capaciteit. De gascentrales van Vilvoorde en Les Awirs zullen immers ook steun ontvangen. De stilstand van de voorbije 18 jaar, en meer bepaald het gebrek aan onvoldoende investeringen in hernieuwbare capaciteit, heeft ons in deze verdomd lastige positie gebracht. Toch is het nodig de bladzijde om te draaien en volop in te zetten om de alternatieven voor fossiele centrales zo snel mogelijk te ontwikkelen. Nu opnieuw blokkeren zorgt enkel voor chaos.

Kernuitstap is de juiste keuze

De Hoge Gezondheidsraad waarschuwde enkele dagen geleden nog voor de risico's van kernenergie en wierp ernstige vragen op. Onder meer het zeer langlevend radioactief afval (meerdere tienduizenden jaren), het risico van ernstige ongevallen met gevolgen tot op lange afstand en op lange termijn, het risico van terrorisme en de proliferatie van splijtstoffen voor militair gebruik passeerden de revue. België is ook bijzonder kwetsbaar voor nucleaire ongevallen omdat de kerncentrales dicht bij grote steden en internationale verkeersaders liggen, met een verzadigd wegennet en hoge bevolkingsdichtheden.

Het is nodig om de bladzijde om te draaien en volop in te zetten om de alternatieven voor fossiele centrales zo snel mogelijk te ontwikkelen. Nu opnieuw blokkeren zorgt enkel voor chaos.

Kernenergie de facto verleden tijd

Wie nog geloofde in het verlengen van enkele kerncentrales moet niet enkel antwoord bieden op dit rapport, maar is intussen ook ingehaald door de werkelijkheid. Want niet alleen zijn de kerncentrales te onbetrouwbaar, een verlenging is ook praktisch niet meer haalbaar. Er moet een publieke consultatie komen, een beslissing over de investeringen om de veiligheidsnormen van de meest recente kerncentrales te halen, een akkoord van Europa over de financiële steun die hier ongetwijfeld voor nodig is, en vervolgens moeten die werken nog allemaal uitgevoerd worden vooraleer de verlenging kan ingaan.

Eigenlijk spelen de kerncentrales al niet meer mee sinds de vorige regering (in 2015) de kernuitstap tegen 2025 herbevestigde. Ook uitbater Engie heeft intussen de bladzijde definitief omgedraaid. CEO Thierry Saegeman stelde het nogmaals ondubbelzinnig in het klimaatdebat De Grote Shift van De Standaard: "Om de kerncentrales te verlengen, is het intussen al veel te laat".

Bladzijde omdraaien: naar 100% hernieuwbaar

Er is nu nood aan een positief energieproject voor ons land. Laten we kiezen voor een combinatie van slimme vraagsturing, elektrificatie en integratie van warmte en transport, en hernieuwbare energie om onze bevoorrading te verzekeren. Het komt erop aan alle krachten te bundelen om de omslag naar 100% hernieuwbaar in te zetten, en zo de CO2-uitstoot op een duurzame manier drastisch te doen dalen. Concreet betekent dat: alle geschikte daken vol zonnepanelen leggen, een draagvlak zoeken voor meer windenergie op land (waarbij de hinder voor mens en natuur maximaal beperkt wordt) en ons elektriciteitsnet naar de kust toe (Ventilus, Boucle du Hainaut) versterken om de offshore-windenergie aan land te brengen. Aan de slag!

Deze bijdrage is ondertekend door Benjamin Clarysse (Bond Beter Leefmilieu), Jan Vande Putte (Greenpeace) en Sylvie Meekers (Inter-Environnement Wallonie)

Kernuitstap Greenpeace

Meer over Kernuitstap