Lood in de lucht: VMM tast in het duister

Twee weken terug kon u in de pers lezen dat uit onderzoek van het Steunpunt Milieu en Gezondheid blijkt dat loodvervuiling bijzonder negatieve impact heeft op de ontwikkeling van kinderen. Nieuw was dat die negaiteiev impact ook optreedt onder de grens die door de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) tot nu toe als ‘veilig’ werd beschouwd.

Maar waar komt dat lood in het milieu vandaan? Volgens MIRA-T geraakt lood vooral in ons milieu door emissies in de lucht. 86 % daarvan is afkomstig van de industrie. Een databank houdt de emissies van de industrie bij en voedt het EPER systeem. Maar wie denkt eenvoudig aan de juiste informatie te raken, komt bedrogen uit. Al is het duidelijk dat één bron centraal staat. Arcelor Mittal staat in voor driekwart van de looduitstoot.

Het rapporteringssysteem kent ernstige tekortkomingen. Zelfs een eerste snelle blik leert dat er gegevens ontbreken of opvallend afwijken. De betrokken bedrijven “zijn daarop aangeschreven” en we worden verzocht “de ingesloten data (2006 – 2007) nog als voorlopig te beschouwen”, horen we bij de administratie. Allemaal goed en wel, maar er zelfs data van 2004, ondertussen vijf jaar oud én gerapporteerd aan Europa in het kader van EPER, blijken niet te kloppen. Een smet op het blazoen van de VMM.

Ondanks alle tekortkomeingen bij de registratie, kunnen we toch stellen dat Arcelor Mittal de belangrijkste bron van lood is in Vlaanderen. Meer dan 75% van degerapporteerde emissies, komen van het staalbedrijf. Umicore Hoboken is de tweede grote vervuiler (8 – 14%).

Volledigheidshalve moet daaraan worden toegevoegd dat deze bedrijven door de jaren heen al inspanningen gedaan hebben die zich ook vertalen in resultaten. Zo daalde bvb de concentratie aan lood in het bloed van kleuters en scholieren in Hoboken aanzienlijk, tot onder de (tot voor bovenstaand onderzoek veilig geachte drempel) van 10 µg/l.

Merkwaardig genoeg is de link tussen emissies (bronnen) en wat er lokaal in de lucht zweeft (blootstelling) niet altijd direct duidelijk. Zo wordt er in de Gentse kanaalzone (waar Arcelor Mittal gevestigd is) opvallend genoeg geen verhoogde loodconcentratie gemeten, maar wel in Hoboken en Beerse (waar het bedrijf Campine een bron is van lood).

Het is dus aangewezen dat de overheid het probleem ernstig neemt. Registratie, studie van de relatie tussen bron en blootstelling en nieuwe maatregelen om de uitstoot omlaag te krijgen, moeten dringend worden aangepakt.

Luchtkwaliteit