België verzet zich tegen plannen van Europa om biobrandstoffen gemaakt van voedselgewassen en palmolie aan banden te leggen. Met die houding dreigt de regering Belgische automobilisten meer te doen betalen voor zeer vervuilende biobrandstoffen en riskeert ze bovendien de transitie naar echt propere alternatieven op de lange baan te schuiven. Daarom schreven BBL, Natuurpunt, T&E en IEW een open brief aan de bevoegde ministers.
Rijden op palmolie en voedselgewassen nekt mens, natuur en klimaat
Op 17 mei begonnen in Brussel de onderhandelingen over het Europese biobrandstoffenbeleid na 2020. Naar aanleiding van die onderhandelingen, en de positie van België daarin, schreven Bond Beter Leefmilieu, Natuurpunt, Transport & Environment en Inter-Environnement Wallonie een open brief gericht aan minister Schauvliege, minister Tommelein en minister Marghem.
Onze open brief
“
Geachte mijnheer de minister,
Geachte mevrouw de minister,
Vandaag beginnen in Brussel de onderhandelingen over het Europese biobrandstoffenbeleid na 2020. België speelt in deze onderhandelingen een erg kwalijke rol: ons land verzet zich tegen plannen van de Commissie en het Europees Parlement om biobrandstoffen gemaakt van voedselgewassen en palmolie aan banden te leggen. Met die houding dreigt de regering Belgische automobilisten meer te doen betalen voor zeer vervuilende biobrandstoffen en riskeert ze bovendien de transitie naar echt propere alternatieven op de lange baan te schuiven.
In 2008 sprak de EU af dat tegen 2020 10% van de benzine en diesel hernieuwbaar moet zijn. Om aan die Europese doelstelling te voldoen, worden er in heel Europa, ook in ons land, brandstoffen op basis van landbouwgewassen bijgemengd in diesel en benzine. Voor het Europese en nationaal klimaatbeleid doen we alsof die “bio”-brandstoffen CO2-neutraal zijn. In realiteit klopt dat helemaal niet.
Ondertussen weten we dat biobrandstoffen, en biodiesel in het bijzonder, erg schadelijk zijn voor het milieu. Studies voor de Europese Commissie tonen dat biodiesel gemiddeld 80% slechter (!) is voor het klimaat dan gewone diesel. Die slechte milieu-impact geldt ook voor in ons land geteelde gewassen zoals koolzaadolie (biodiesel) of tarwe (ethanol), onder meer omdat de productie van biobrandstoffen inefficiënt is en heel veel energie vergt. Tegelijk zijn gebieden waar biobrandstofgewassen worden geteeld ook geschikt voor voedselproductie. Daardoor ontstaat er druk op de beperkte beschikbare landbouwgrond, zowel in Europa als in de rest van de wereld, wat dan weer leidt tot ontbossing.
Wie is dan de winnaar van het Europese biobrandstoffenbeleid? De palmolie-industrie, die sinds 2011 zowat alle groei in biodiesel in Europa op haar conto schreef. Auto’s en vrachtwagens zijn nu de belangrijkste gebruikers van palmolie - er wordt dus meer palmolie in diesel gebruikt dan in voedsel. Weinig mensen weten dat er ook in België palmolie in de diesel gedraaid wordt. De ontginning van deze olie gaat gepaard met het kappen van de oudste regenwouden ter wereld, de vernietiging van leefgebieden van bedreigde diersoorten als oerang oetangs en de schending van mensenrechten.
Consumenten kiezen om al deze redenen in toenemende mate voor producten zonder palmolie. Tegelijkertijd worden ze door regeringen gedwongen palmolie en andere voedselgewassen in hun automotoren te verbranden. Dat is absurd en onaanvaardbaar.
Er zijn sterke gelijkenissen met de discussie over bio-energie, waar Vlaanderen en Wallonië terecht beslisten om de plannen voor grootschalige bio-energiecentrales af te voeren, nadat deze duur en schadelijk voor het milieu bleken. Ondertussen zijn er veel betere alternatieven, met name wind en zonne-energie en energiebesparing. Dit geldt ook voor auto's en vrachtwagens: de oplossing ligt in een veel slimmere en efficiëntere mobiliteit. De brandstof van de toekomst is schone, hernieuwbare elektriciteit.
De Europese Commissie heeft nu voorgesteld om het gebruik van voedsel als biobrandstof te halveren tegen 2030. Het Europees parlement heeft een vergelijkbare positie en eist bovendien dat palmolie niet langer gebruikt kan worden als biobrandstof. België verzet zich tegen beide voorstellen.
Betekent dit dat de regering van plan is nog meer palmolie en voedingsgewassen bij te mengen in diesel? Dit zou wel erg contrasteren met het toekomstgerichte beleid dat de regering en deelstaten zeggen te willen voeren voor hernieuwbare energie, zoals afgesproken in het Energiepact.
Met deze onbegrijpelijke en ook erg inconsistente houding dreigt de regering automobilisten meer te doen betalen voor een meer vervuilende brandstof en speelt het in de kaart van de biodiesel- en palmolielobby. Die betalen twee beruchte lobbykantoren - die onder meer werken voor de tabaksindustrie, Exxonmobil en de militaire junta in Birma - om in Brussel een erg agressieve campagne te voeren om de Europese plannen te dwarsbomen.
Wij vragen dat de regering de Belgische houding dringend herziet en pleiten voor een uitfasering van biobrandstoffen op basis van voedsel en een onmiddellijk einde van het gebruik van palmolie in biodiesel.
Hoogachtend,
Mathias Bienstman, beleidscoördinator Bond Beter Leefmilieu
William Todts, directeur Transport & Environment
Chris Steenwegen, algemeen directeur Natuurpunt
Céline Tellier, Secrétaire générale adjointe, Inter-Environnement Wallonie
”
