Het jaarlijks forum van de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling (FRDO) was dit jaar gewijd aan een stappenplan voor een lagekoolstofsamenleving in 2050.
Willen we de klimaatverandering binnen de perken houden, dan moet onze uitstoot tegen dan met 80 tot 95% dalen. Een gigantische uitdaging die enkel haalbaar is als vandaag de omslag naar een andere en veel minder CO2-intensieve samenleving wordt ingezet.
Christian Hey, een gerenommeerd professor actief in de Duitse milieuraad, was een prominente aanwezige op het FRDO-forum. Hij beet de spits af met een toelichting over de veelbesproken Duitse Energiewende.
De Duitsers hebben, in tegenstelling tot ons land, duidelijke en ambitieuze klimaatdoelstellingen naar voor geschoven. Zo willen ze tegen 2050 80 tot 95% minder CO2 uitstoten en 50% energie besparen. Tegen die datum willen onze oosterburen bovendien 60% van hun energie en 80% van hun elektriciteit hernieuwbaar opwekken.
Volgens Christian Hey kan dat aandeel hernieuwbare elektriciteit overigens gerust opgetrokken worden tot 100%. Bovendien is een volledig hernieuwbare energievoorziening op termijn voordeliger voor de consument. Lagere energiefacturen, een verlaagde afhankelijkheid van fossiele brandstoffen en de creatie van honderdduizenden jobs maken deel uit van zo een toekomst met veel meer hernieuwbare energie.
Tekenend is dat Duitsland haar CO2-uitstoot tegen 2020 alvast met 40% wil terugdringen. Hiermee zijn de Duitsers een stuk ambitieuzer dan de Europese 20%-doelstelling die momenteel op tafel ligt. Wat het Duitse verhaal zo interessant maakt, is dat het gedragen wordt door alle stakeholders en politieke partijen. Een regeringswissel zal er bijgevolg niet zomaar voor zorgen, dat deze beslissing van tafel wordt geveegd. Integendeel. Professor Hey ziet de Duitse Energiewende dan ook als een derde industriële revolutie waarbij fossiele brandstoffen volledig gebannen worden en waar decentrale en hernieuwbare energieopwekking het ordewoord is.
Enkel door de omslag naar een koolstofarme samenleving als een economische opportuniteit te zien, kan ze ook slagen, dat was ook de boodschap van Yvo De Boer. De Boer, voormalig topman van het klimaatbureau van de Verenigde Naties, wees erop dat de transitie nood heeft aan systematische aanpak met veel meer samenwerking. Niet alleen de verschillende beleidsdomeinen moeten samen de handschoen opnemen, maar ook bedrijfsleven én overheid moeten hun krachten bundelen in de strijd tegen de klimaatverandering. De Boer wees erop dat die strijd in het bijzonder voor ons energie-intensieve land cruciaal is. België hangt immers grotendeels af van fossiele brandstoffen en is dan ook bijzonder gevoelig voor de stijgende energieprijzen.
Dé vraag is of ons land die uitdaging wel serieus neemt. Willen we een samenleving met 80 tot 95% minder CO2 bereiken tegen 2050, dan moeten we onze CO2-uitstoot jaarlijks met maar liefst 5% laten dalen. De luttele daling van 0,4% per jaar de voorbije jaren, verdwijnt daarbij in het niets. Uit de presentatie van het studiebureau CLIMACT, dat werkt aan een routekaart voor een lage koolstofeconomie voor België, blijkt alvast dat we in alle sectoren nog een zeer groot reductiepotentieel hebben. De veelbelovende studie, die volgend voorjaar wordt afgerond, moet volgens BBL de aanzet vormen voor een echte, politiek gedragen langetermijnvisie voor een koolstofarme samenleving in België.
Ons land kan daarmee niet alleen aansluiten bij goede voorbeelden zoals Duitsland, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk, maar geeft zo bovendien uitvoering aan de afspraak van de VN-klimaattop in Cancun, dat alle landen zo een routekaart moeten uitwerken.
Maar we moeten deze oefening niet maken, omdat het moet van de VN. Het is vooral een noodzakelijke oefening om onze economie en samenleving op lange termijn leefbaar te houden.