Bedrijfsfederaties willen samen met de overheid, de onderzoekswereld en het middenveld werken aan duurzaam materialenbeheer. Hiervoor engageerden ze zich formeel op de ronde tafel duurzaam materialenbeheer die OVAM organiseerde op 6 juni, in opdracht van Minister van Leefmilieu Joke Schauvliege. Het komende jaar zal een materialenpact en een operationeel plan met concrete acties, dit engagement vorm geven. Bond Beter Leefmilieu is blij dat minister Schauvliege alle stakeholders bij dit proces betrok. Zowel industrie als landbouw zien de noodzaak en de voordelen van anders gaan produceren en consumeren. Dat stemt ons hoopvol.
Opstap naar kringloopeconomie
De voorraad grondstoffen die we gebruiken eindig is en wordt bovendien schaarser en duurder. Daardoor een verandering in ons productie- en consumptiepatroon zich op. De oplossing? Een groene kringloopeconomie, waarbij op een verstandige manier materialen en hulpbronnen telkens opnieuw kunnen worden gebruikt in plaats van eenmalig verbruikt. Duurzaam materialenbeheer betekent dat we manieren moeten vinden om zodanig om te gaan met materialen – gaande van metalen, minerale grondstoffen, chemicaliën, tot biomassa – dat we tegemoet kunnen komen aan de huidige en toekomstige behoeftes in Vlaanderen en daarbuiten. Van een wieg-tot-graf benadering moeten we komen tot een wieg-tot-wieg benadering, ofwel een duurzame, gesloten kringloopeconomie.
Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, omdat het betekent dat we op een fundamenteel andere manier moeten kijken naar product-ontwerp, consumptiepatronen en de definitie van afval. De transitie naar duurzaam materialenbeheer vergt dan ook een integrale aanpak. Alle stakeholders moeten samenwerken om deze visie om te zetten in concrete acties. De ronde tagel en de engagementsverklaring zijn een stap in de goede richting. Ook toont dit initiatief dat de minister niet alleen op Europees vlak, maar ook in Vlaanderen zelf werk wil maken van duurzaam materialenbeheer.
Tijd voor concrete actie
Naast inspirerende bijdragen van voorlopers inzake duurzaam materialenbeheer als Plan C, Juul Vanleysen en Gunter Pauli, kwamen de visies van de industrie, voedingssector en landbouwsector aan bod tijdens tal van workshops. Hieruit bleek duidelijk de grote interesse bij de bedrijven en landbouwsector in een meer duurzaam beheer van grondstoffen en afvalstoffen. Alleen moet de echte kringloopgedachte nog grotendeels ingang vinden. Zo lijkt de chemie-sector voornamelijk op zoek naar alternatieve grondstoffen voor de olie-gebaseerde industrie, en zoekt de afvalverwerkings-sector vooral een afzetmarkt voor de huidige afvalstromen.
Er zijn tal van voorbeelden te vinden die aantonen dat duurzaam materialenbeheer in de praktijk kan. We hopen dat iedereen die de engagementsverklaring ondertekende, ook echt concrete acties zal ondernemen. Bond Beter Leefmilieu zal zich in elk geval inzetten om het opgestarte proces constructief en kritisch te ondersteunen.