De Programmatische Aanpak Stikstofvervuiling, kortweg PAS, is een nieuw programma van de Vlaamse overheid om de hoeveelheid stikstof in kwetsbare natuurgebieden te laten dalen. Stikstof komt van (diesel)verkeer, landbouw en industrie, en zorgt voor een achteruitgang van natuur. Vooral bossen en heidegebieden zijn er het slachtoffer van. Vandaag ligt de hoeveelheid stikstof in alle Europees beschermde natuurgebieden in Vlaanderen te hoog. Deze te hoge stikstofneerslag vormt een groot probleem om de Europese instandhoudingsdoelstellingen voor natuur te realiseren in Vlaanderen.
Als de Europese doelstellingen voor natuur niet worden gehaald, komt de vergunning van bedrijven die te veel stikstof uitstoten, voornamelijk veeteeltbedrijven, in het gedrang.
Om te vermijden dat het tot een vergunningenstop komt, moet de PAS de toekomstige vermindering van de stikstofuitstoot vastleggen. Een deel van die toekomstige vermindering wordt toegekend aan vergunningen voor bedrijven en aan nieuwe autowegen (“ontwikkelruimte”). Het ander deel van de vermindering komt ten goede aan natuur. Zo wil de regering de natuurdoelstellingen behalen en tegelijk zorgen voor een verdere economische ontwikkeling.
De PAS is een lang traject: momenteel loopt de overgangsfase, daarna volgt de voorlopige PAS. De definitieve PAS zou operationeel moeten zijn tegen 2019. De PAS is een ingewikkelde materie op juridisch, inhoudelijk en organisatorisch vlak. De PAS bevat ook verschillende valkuilen en achterpoortjes. Een daling van de stikstofuitstoot is wel heel belangrijk voor milieu en natuur in Vlaanderen, daarom hebben Natuurpunt en BBL een handleiding geschreven om op een eenvoudige manier een duidelijk beeld te schetsen van de inhoud van deze programmatische aanpak. De handleiding is bedoeld voor vrijwilligers en professionele medewerkers van Natuurpunt en Bond Beter Leefmilieu en kan gedownload worden via onze websites.