Vorige week vernietigde de Raad van State de bouwvergunning voor een bijna aangelegde tramlijn tussen Antwerpen en Wijnegem. Dat veroorzaakte heel wat commotie. Federaal minister van Justitie Stefaan De Clerck was er als de kippen bij om de Raad van State over de hekel te halen. Die zou geen aandacht hebben voor het algemeen belang, maar enkel ‘de procedures’ angstvallig bewaken. Nochtans doet die Raad van State alleen maar waar hij voor bedoeld is: de wetgeving toepassen, als de overheid dat zelf nalaat.
Voor Bond Beter Leefmilieu is dit vooral een voorbeeld dat nogmaals aantoont dat er in de eerste plaats nood is aan betere inspraakprocedures. Buurtbewoners, lokale comités of milieuverenigingen stappen niet voor hun plezier naar de Raad van State, daarvoor zijn advocaten veel te duur. Wel omdat beleidsmakers te weinig luisteren naar hun bekommernissen. In Wijnegem ging dat om sluipverkeer, in andere stroppende dossiers gaat het over wateroverlast, luchtvervuiling of het verloren gaan van zeldzame natuur. De monidige burger kan dat soort problemen nu pas op het einde van de politieke besluitvorming inbrengen, tijdens het openbaar onderzoek. Op dat moment zijn de echte politieke beslissingen al lang genomen en kan er enkel in de marge nog een beetje worden bijgestuurd. Nogal logisch dat je een mondige burger zo tegen je in het harnas jaagt. En dat die mondige burger vervolgens naar de Raad van State stapt.
Vorig jaar kwamen twee Vlaamse Commissies – de Commissie Sauwens van het Vlaams parlement en de Commissie Berx van de regering – tot dezelfde conclusie: grote projecten kunnen alleen maar vlotter verlopen als de besluitvorming daarover transparanter verloopt en er vanaf het begin inspraak mogelijk is. We hopen dan ook dat de Vlaamse regering, zoals aangekondigd in de ‘routeplanner’, op korte termijn werk maakt van een transparante voorfase met ruime inspraakmogelijkheden om projecten soepeler te laten verlopen.