In aanloop naar de klimaatconferentie in Durban verschijnen er weer heel wat rapporten die de alarmerende staat van het klimaat beschrijven. We geven hier de opmerkelijkste bevindingen van het Amerikaanse energie agentschap, het Internationaal energie agentschap en het IPCC. Ze laten zich zo samenvatten: de CO2-uitstoot steeg in 2010 spectaculair met 6%, aan een groot deel van die uitstoot valt de komende decennia nog nauwelijks iets te doen en extreem weer en klimaatvluchtelingen worden ons deel als we de klimaatopwarming niet gauw keren.
Begin november kwam het CDIAC voor het Amerikaans Energie Agentschap met (voorlopige) cijfers over de CO2-uitstoot uit fossiele brandstoffen en cementproductie. De uitstoot steeg globaal met 5,9% tegenover het recessie jaar 2009, maar lag ook een stuk hoger dan 2008.
Om de cijfers in perspectief te plaatsen: 22 jaar klimaatwerk in het kader van het Kyoto-protocol moet de uitstoot van broeikasgassen in deelnemende landen met een bindende doelstelling in vergelijking met het basisjaar 1990 met 5,2% terugbrengen. Doordat de VS niet meedoet en doordat de CO2-uitstoot in de opkomende landen intussen razendsnel toeneemt, zijn de Kyoto-reducties slechts een druppel op een hete plaat.
De IEA vond de monsteruitstoot nog niet genoeg slecht nieuws voor een maand. Bij de voorstelling van haar belangrijkste rapport, de Energy World Outlook, op 9 november jongstleden wees hoofdeconoom Fatih Birol op de lock-in problematiek van de infrastructuur die voor het merendeel van de broeikasgasemissies zorgt.
Nu al ligt door de bestaande infrastructuur, zoals elektriciteitscentrales, gebouwen en fabrieken, 4/5 van de energie gerelateerde CO2-uitstoot vast die we in 2035 mogen uitstoten. De toekomst ligt nu al grotendeels vast door gemaakte investeringsbeslissingen, ze zit op slot, zegt de IEA. Tegen 2017 zal de infrastructuur er staan die alle CO2 uistoot produceert die we in 2035 mogen uitstoten. Dat betekent dat er al de daarop volgende jaren geen centrale, gebouw of installatie meer zou mogen bijkomen die broeikasgassen uitstoot. Dat is moeilijk voorstelbaar.
Als landen het beloofde klimaatbeleid doorvoeren dan bevinden we ons volgens de IEA nog steeds op een pad richting 3,5 graden opwarming deze eeuw. Bij ongewijzigd beleid gaan we naar 6 graden opwarming.
Willen we onder de 2 graden opwarming blijven, zoals overeengekomen in het kader van de klimaatonderhandelingen, dan is er dringend nood aan een drastische investeringsomslag richting de koolstofarme economie.
Het IPCC van haar kant wijst in een rapport dat deze week wordt voorgesteld op toenemend extreem weer. De stijgende frequentie en kracht van extreme weersomstandigheden is grotendeels terug te brengen op de klimaatverandering, aldus het IPCC. Het weer zit op steroïden, klonk het in de krantencommentaren. Zo is er sprake van toenemende droogte in Noord-Afrika, hittegolven in Zuid-Europa en orkanen die de eilanden in de oceaan gaan teisteren.