In Vlaanderen liggen er plannen op tafel voor twee grote biomassacentrales en ook in Wallonië zit er een in de pijplijn. Onze overheden gaan voluit voor biomassa om de Europese 2020-doelstelling voor hernieuwbare energie te halen. Dat kan beter, ecologisch én economisch. Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, WWF en IEW becijferden het kostenplaatje van die keuze. Het resultaat: deze grootschalige biomassacentrales zullen ons 2 miljard euro meer aan subsidies kosten dan wanneer we sterker inzetten op wind en zon.
Een dubbele vergissing
Is biomassa wel echt duurzaam? Die vraag stelt zich steeds nadrukkelijker, zeker voor (ingevoerde) biomassa voor grootschalige centrales. Er is namelijk niet genoeg duurzaam hout voor energie om te voldoen aan de toenemende vraag. Het resultaat: ecologisch waardevolle bossen komen onder druk. Ook (volledige) bomen verdwijnen in de pelletfabrieken, met een nefaste impact op de biodiversiteit en een hogere netto CO2-uitstoot als gevolg.
Keuze voor biomassa is duur
En dat is niet het enige nadeel. De nieuwe studie van 3E in opdracht van Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, WWF en IEW bewijst dat grootschalige biomassacentrales ook economisch gezien geen steek houden. Elektriciteit uit grootschalige biomassa is nu al erg duur en dreigt nog duurder te worden wanneer de geïmporteerde pellets in prijs stijgen, zoals verwacht wordt. Dit staat in schril contrast met windenergie op land of zonne-energie: die zijn al goedkoper dan biomassa en hun kostprijs daalt jaar na jaar verder.
Op basis van de studie “Our Energy Future” (3E, 2014) becijferde het onderzoeksbureau 3E de extra kosten van een scenario dat sterk inzet op biomassa. De bevindingen zijn tekenend: als onze overheden voor biomassa in plaats van goedkopere wind- of zonne-energie kiezen, dan zal dit de consument bijna 2 miljard euro extra subsidies kosten. Bovendien versterkt de massale invoer van biomassa de energie-afhankelijkheid van ons land, die nu al ongezond groot is. Bovendien vloeit het overgrote deel van de subsidies die we aan biomassa betalen naar het buitenland.
Lessen uit het verleden
Onze beleidsmakers doen er goed aan lessen te trekken uit de oversubsidiëring van zonnepanelen in het verleden. De beperkte financiële middelen voor de omschakeling naar hernieuwbare energie moeten op een doordachte en optimale manier worden ingezet. En grootschalige biomassacentrales die een levenslijn van miljarden euro’s aan subsidies nodig hebben en inefficiënt gebruik maken van onduurzame biomassa, zijn niet doordacht en al helemaal niet optimaal. Biomassa kan hoogstens een marginale rol spelen in de Belgische energiemix, wanneer het aan strikte duurzaamheidscriteria voldoet en wordt aangewend in efficiënte warmtekrachtkoppelingsinstallaties.
De overstap naar hernieuwbare energie is cruciaal. Om ons land echt in te schakelen in die transitie, moeten onze overheden volop de kaart trekken van wind en zon. Dit is niet alleen ecologisch maar ook economisch de verstandigste keuze.