Onze verslaving aan plastic neemt zulke proporties aan dat de zeeën letterlijk ervan vol beginnen te raken. Een nieuw rapport van de Ellen MacArthur Foundation (EMF) schetst een inktzwart toekomstbeeld van de plasticvervuiling maar reikt ook een oplossing aan: we kunnen onze productie en consumptie van plastics fundamenteel anders richten en zo drastisch minder plastic in de vuilnisbak - of in zee - doen belanden.
Naar herbruikbaar plastic
Even wat cijfertjes uit het rapport: op dit moment bevatten de oceanen van de wereld één kg plastic voor iedere vijf kg vis. Indien we doorgaan op dezelfde voet stijgt deze vervuiling zodat er tegen 2050 net zoveel plastic in de zee drijft als er vis in zwemt. Circa 95% van alle plastic verpakkingen wordt bovendien slechts eenmalig gebruikt, wat jaarlijks een economisch verlies van 80-120 miljard euro betekent. En nog één statistiekje om het af te leren: in een ‘business as usual’-scenario wordt tegen 2050 20% van de olieproductie gebruikt voor plastics.
Blauwdruk circulaire plasticeconomie
Het rapport geeft een blauwdruk van een circulaire plastic economie. Die halen we als we de volgende drie ambities realiseren:
- Zorg ervoor dat plastics na het gebruik nog een goede bestemming krijgen. Herbruikbare plastic verpakkingen, de verbetering van plasticrecyclage, of het composteren van biologisch afbreekbare plastics moeten daarbij helpen.
- Verminder het ‘lekken’ van plastics uit de economie. Plastics die bijvoorbeeld in de zee belanden, richten veel schade aan en worden ook niet meer nuttig gebruikt.
- Ontkoppel plastics van fossiele brandstoffen door meer plastics te produceren op basis van hernieuwbare bronnen, zoals bijvoorbeeld bioplastics.
In Vlaanderen
Vertaald naar de Vlaamse context betekent dit in ieder geval dat we veel meer plastics gescheiden moeten inzamelen en recycleren, maar nog belangrijker is dat eenmalig te gebruiken plastics zo veel mogelijk worden vervangen voor herbruikbare alternatieven. Op dat laatste vlak ontbreekt het Vlaanderen aan goede initiatieven. Plastics zoals pvc die schadelijk voor de gezondheid zijn en problemen geven bij de recyclage, kunnen sowieso beter niet meer worden gebruikt.