Tijdens deze klimaatonderhandelingen probeert elke grootmacht de gevolgen te voorzien van een verandering in China’s positie. De EU wil dat land engageren voor een globaal, bindend akkoord van emissiereducties voor ze instemt met een tweede Kyoto-periode (KP2). De VS weet dat ze, zoals een bokser die zich aan zijn tegenstander vastklampt, in een andere situatie terecht komt als China zich loswerkt uit hun verstrengelde inactiviteit. India, Brazilië, Zuid-Afrika en Japan lopen vervelend in de kijker van de wereldgemeenschap als ze een te grote kloof laten met mogelijke voorlopers EU en China.
Op maandag ging er een schokgolfje door de onderhandelingen. Bewoog China? Het leek er op. Het land zei eerder zich als ontwikkelingsland tot niets gebonden te voelen. Nu zou China toch meer rekenschap willen afleggen voor haar boomende economie en dito vervuiling. De Aziatische grootmacht ziet het nut in van een akkoord dat na 2020 alle landen oplegt de broeikasgassen terug te brengen, zei de toponderhandelaar Xie Zhenhua. In dat jaar zou aan de ene kant een KP2 aflopen voor de EU en enkele andere rijke landen, die samen verantwoordelijk zijn voor +/- 20% van de wereldwijde broeikasgas emissies. Tegelijk zouden de reductiebeloftes, de ‘Kopenhagen pledges’, van andere grote vervuilers zoals de VS, Japan en China aflopen. Samen zijn die verantwoordelijk voor nog eens +/- 60% van de wereldwijde emissies.
The medium is the message. Zoals verschillende observatoren opmerken, beweegt er ook op dat vlak iets tijdens deze klimaatconferentie. Hier in Durban heeft China een paviljoen, nodigde het ngo’s uit voor een gesprek, geeft het persconferenties en voert het al eens het woord voor de invloedrijke BASIC-groep. (Brazilië, India, Zuid-Afrika en Brazilië). Al dat is nieuw en volgens sommigen een gunstig voorteken.
Ze hopen dan ook op een EU-China deal die de onderhandelingen in Durban redt. Met als uitkomst een tweede Kyoto-periode en een overeenkomst over het tijdspad naar een globaal akkoord. Dan nog blijft er een enorme opdracht op tafel liggen. Bindend of niet, de toegezegde emissie-reducties van de industriële grootmachten schieten schromelijk tekort. Met die reducties zijn we onderweg naar meer dan 3,5 graden opwarming deze eeuw. De organisatie van kleine eilandstaten kwam dan ook met allerlei tekstvoorstellen die de ambitie moeten aanscherpen, waaronder een reductiedoelstelling voor de ontwikkelde landen van meer dan 45% tegen 2020. Kortom: de enen houden de stijgende welvaart in het oosten in het oog, de andere de stijgende zeespiegel.
*Chinees spreekwoord