Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen trok gisteren het voorstel van de nieuwe Pesticidenrichtijn in. Hierdoor verdwijnt het noodzakelijke Europese doel om het gebruik van pesticiden tegen 2030 te halveren, weer uit beeld. Het is schandalig dat Belgisch premier De Croo deze beslissing bejubelt. Dit betekent de overwinning van de agrochemische industrie en een stap achteruit in de bescherming van onze gezondheid en de biodiversiteit, stelt Bond Beter Leefmilieu.
Green Deal begraven
Gisteren kondigde commissievoorzitter Ursula von der Leyen het einde van de Pesticidenrichtlijn (de zogenaamde Sustainable Use Regulation) aan. De Commissie stelde, in het kader van de Green Deal, in juni 2022 formeel de Pesticidenrichtlijn voor, met als doel het gebruik en de risico’s van pesticiden tegen 2030 met 50% te verminderen. 6000 wetenschappers en meer dan één miljoen Europese burgers spraken zich uit vóór een ambitieuze Pesticidenrichtlijn. Von der Leyen verantwoordt de terugtrekking door te stellen dat het dossier een symbool van polarisatie geworden is. Afblazen is hierop niet het juiste antwoord, wel uitleggen aan boer(inn)en waarom maatregelen nodig zijn en ze vervolgens financieel, praktisch en inhoudelijk begeleiden om met andere landbouwmethodes aan de slag te gaan. Zo geeft Europa alweer een kortzichtige gunst aan de boeren; landbouw met overmatig pesticidengebruik is een eindig verhaal en de maatschappelijke kosten blijven oplopen.
Pesticidenrichtlijn cruciaal
Pesticiden richten een ravage aan in het milieu: ze verzwakken en doden nuttige insecten, vogels en andere dieren, tasten de bodem aan, vervuilen het (drink)water en wegen op onze eigen gezondheid. Landbouwers ervaren als eerste de problemen die het gebrek aan een levendig ecosysteem, zoals een dode bodem, met zich meebrengt. Willen we deze kritieke problemen aanpakken, dan zullen we radicale actie moeten ondernemen om het gebruik en de impact van pesticiden te beperken. Meer dan ooit is er nood aan een deftige wetgeving die landbouwers ondersteunt om te boeren met minder pesticiden. Dit is in het belang van biodiversiteit en de landbouwsector zelf, maar het gebruik van chemische pesticiden brengt ook risico's voor de gezondheid van de burgers met zich mee.
Nood aan Belgische wetgeving
Voor België is de reductie van pesticiden nog urgenter dan voor andere lidstaten. Een studie van Unicef stelt dat 9% van de kinderen woont in een gebied met een hoog risico op pesticidenverontreiniging. De jaarlijkse kosten voor gezondheidsproblemen gelinkt aan hormoonverstoorders worden in België geschat op 4,4 miljard euro. De federale overheid zelf wijt het merendeel van die gezondheidskosten aan de blootstelling aan pesticiden. Vorig jaar spande de milieubeweging al een Pesticidenzaak aan tegen de Vlaamse regering én tegen de federale regering, vanwege een ondermaats beleid dat er niet in slaagt om biodiversiteit en gezondheid te beschermen. Het is dan ook beschamend dat de premier aankondigt dat dit een stap is richting een duurzame toekomst. Het omgekeerde is waar. Van onze regeringsleider verwachten we dat hij de gezondheid van de bevolking prioriteit geeft boven de winsten van de agribusiness.
De federale en Vlaamse pesticidenplannen lopen ondertussen al meer dan een jaar vertraging op. Bond Beter Leefmilieu benadrukt het belang van structurele oplossingen, die de landbouwer integraal ondersteunen richting minder pesticiden door concrete en effectieve acties inzake geïntegreerde gewasbestrijding (IPM) waarbij pesticiden het laatste redmiddel zijn, het installeren van stevige bufferzones voor burgers en natuurgebieden, en het volledig uitfaseren van risicovolle stoffen.
