Weg met vegetarisch gehakt, vegan fishsticks of veggie kipstukjes. Of toch als het van de federale overheid afhangt. Die heropende de discussie over de benaming van vegetarische alternatieven, ook al was die Europees al beëindigd. We blijken al in de laatste rechte lijn te zitten voor een definitieve beslissing. Of zal de overheid alsnog haar gezond verstand gebruiken?
De plantaardige voedingssector neemt jaarlijks stevige sprongen in het marktaandeel. Reden: meer bewuste consumenten en een toegenomen assortiment aan vegetarische en vegan producten. Goed nieuws, zou je denken: stappen in de juiste richting voor een meer duurzaam voedselsysteem! Zelfs zonder ondersteuning van de overheid wijzen alle signalen erop dat dit marktsegment de komende jaren enkel maar zal groeien. Toch meent de federale overheid dat er striktere richtlijnen nodig zijn om deze producten correct te herkennen.
Striktere regulering in de naamgeving zou het de consument makkelijker maken om niet per abuis vegetarisch gehakt te kopen. De aparte rayon, de doorzichtige verpakking, het vegetarisch label en het uitdrukkelijke woord ‘vegetarisch’ lijken daarvoor nochtans te volstaan.
De verkoopwaarde van de Europese plantaardige voedingssector steeg tussen 2018 en 2020 met maar liefst 49%. De plantaardige trein is vertrokken. De vraag is: springt België erop?
Schijnoplossing voor onbestaand probleem
Het proces voor nieuwe richtlijnen is er gekomen onder het mom van consumentenbescherming. In werkelijkheid zijn het overbodige richtlijnen, die het de consument en plantaardige voedingssector net moeilijker dreigen te maken. Het is een schijnoplossing voor een onbestaand probleem.
Sterker zelfs: de verwijzing naar dierlijke producten zorgt voor een herkenbaarheid die voor veel consumenten cruciaal is. Zeker voor de groeiende groep flexitariërs geeft deze woordkeuze net handvatten om het plantaardig product te gebruiken in een gerecht. Vegetarisch gehakt kan je op dezelfde manier gebruiken als gehakt gemaakt van varkensvlees, maar bevat geen vlees. Zo simpel kan het zijn. De keuze van de FOD Economie om hier kostbare tijd in te investeren, valt moeilijk te begrijpen. Zeker aangezien hierover al een beslissing was genomen op Europees niveau, waar twee amendementen rond de benaming van plantaardige zuivel en vleesvervangers door het Europees parlement werden weggestemd.
Een verschuiving naar een meer plantaardig voedselpatroon is een van de cruciale hefbomen om onze klimaatdoelstellingen te verwezenlijken. Bovendien is de plantaardige sector booming en mag de federale overheid de economische kansen van deze sector niet onderschatten. De verkoopwaarde van de Europese plantaardige voedingssector steeg tussen 2018 en 2020 met maar liefst 49%. In België tekenen we gemiddeld 17% groei van de verkoopwaarde op. Ons land heeft bijgevolg een kader nodig waarin we de plantaardige voedingssector een eerlijk speelveld geven, óók uit economische overwegingen. Verschillende vleesproducenten zien intussen in dat ze meer moeten inzetten op plantaardige producten als ze relevante spelers willen blijven.
De plantaardige trein is vertrokken
Dit proces maakt vooral duidelijk dat een gedeelde visie op het voedingsbeleid ontbreekt in ons land. Op Vlaams niveau worden er initiatieven genomen die de shift naar plantaardige voeding willen versnellen, op federaal niveau worden vervolgens richtlijnen gelanceerd die diezelfde shift vertragen.
Nochtans kan het anders: Denemarken trok eind vorig jaar nog 168 miljoen euro uit ter ondersteuning van plantaardig voedsel in hun klimaatakkoord. De plantaardige trein is al een tijdje vertrokken, de vraag is enkel of België er nog opspringt of niet.
