Bewezen: samenleving met 100% hernieuwbare energie draait op burgers

Burgers kunnen een centrale rol spelen in de energietransitie. ‘Prosumenten’ die zelf hun energie produceren, door eigen zonnepanelen of een windcoöperatieve, kunnen in België en Nederland zelfs de helft van de elektriciteit voorzien. Dat blijkt uit onderzoek van de CE Delft, in opdracht van Greenpeace, Friends of the Earth Europe, de Europese Federatie voor Hernieuwbare Energie (EREF) en de koepel van Europese energiecoöperaties REScoop.eu.

Hier is de prosument!

België kan tegen 2050 al zijn elektriciteit hernieuwbaar produceren. Die elektriciteit zal ook veel meer gedecentraliseerd worden opgewekt. Denk aan de zonnepanelen en windmolens die  ons landschap kleuren. Door die decentrale productie komt de elektriciteitsproductie letterlijk dichterbij.

Dat dit niet altijd evident is, blijkt uit de stroom van protest die vaak volgt bij de plannen voor een nieuwe windmolen in de buurt. Maar die stroomproductie dicht bij huis biedt ook heel wat kansen. Door burgers actief te betrekken bij de uitbouw van de energietransitie, botsen ze niet alleen op mogelijke lasten, maar profiteren ze ook van de baten van de propere en steeds goedkopere hernieuwbare energie.

In plaats van elektriciteitsproductie bij enkele dominante producenten, kan iedereen zelf zijn elektriciteit voorzien door stroom op te wekken dankzij zonnepanelen op het dak, of door in een coöperatieve te stappen die een windmolen bouwt. Daarmee is een nieuw soort consument geboren: de prosument.

Burgers staan centraal

Het onderzoeksbureau CE Delft voerde voor het eerst een grootschalig onderzoek naar dit prosumentenpotentieel in Europa. De cijfers zijn veelbelovend: tegen 2050 kan alle elektriciteit in België en Europa hernieuwbaar zijn en kunnen prosumenten zowat de helft van deze elektriciteit opwekken.

Bron: Putting citizens at the heart of the energy transition Report on the potential of energy citizens in Europe, 2016.

Daarnaast kunnen consumenten een actieve rol spelen als “energieburger” door batterijen te plaatsen of hun vraag te verschuiven naar momenten van hoge stroomproductie. De studie ziet hier tegen 2050 zeven op de tien Europeanen een bijdrage leveren.

Beleid moet ruimte maken

Dit zijn veelbelovende cijfers. De Europese milieuorganisaties stellen dat deze enkel kunnen waargemaakt worden als het beleid alle kansen geeft aan prosumenten. Zo moet de prijszetting en de organisatie van de energiemarkt burgers aanmoedigen in plaats van afstraffen om een actieve rol te spelen in de energiemarkt. Bovendien moeten de oude, logge steenkool- en kerncentrales in Europa op pensioen. Zo komt er ruimte voor propere en democratisch opgewekte energie van de prosumenten.

Windenergie Zonne-energie

Meer over Windenergie, Zonne-energie