Rotor DC: hergebruik voor afbraak

Dit verhaal begint in 2005, bij de oprichting van Rotor, een Brussels collectief van architecten met interesse in materiaalstromen in de industrie en de bouw. ‘Hergebruik boosten’, dat wordt hun missie. De enthousiaste groep voert onderzoek, organiseert tentoonstellingen, conferenties en schrijft teksten over ontwerp en materialengebruik. 

Rotor ontwerpt en realiseert zelf ook verschillende projecten. Door hun focus op hergebruik van bouwmaterialen zoeken zij actief naar bruikbare grondstoffen. Die bleken schaars. Een analyse van het bestaande netwerk tweedehands bouwmaterialenverkopers bevestigde dit: Hier is nog ruimte voor verbetering. Een spin-off was in de maak en in 2013 werd Rotor Deconstruction gelanceerd, een ontmantelingsbedrijf en verkoper van gerecupereerde bouwmaterialen. 

En welk type vastgoed wordt in Brussel het vaakst afgebroken? Juist ja, kantoorinterieurs. Het wordt de kernactiviteit van Rotor DC. 

Na drie jaar staat er een gespecialiseerd team klaar dat actief is in het ontmantelen, verpakken, opslaan, opknappen en verkopen van tweedehands bouwmaterialen. De ontmanteling gebeurt stapsgewijs: Voor de sloop wordt een inventaris van ‘interessante’ materialen bekendgemaakt aan mogelijke afnemers en alleen wat voor de sloop verkocht raakt, wordt gerecupereerd. Bijzondere materialen worden van de sloophamer gered door ze zelf op te slaan en later te verkopen via hun website. 

3-in-1

RotorDC is eigenlijk een ‘3-in-1’-formule: Een architect-ontwerper om in te schatten wat de waarde en het potentieel is van de bouwonderdelen. Een aannemer die weet hoe je de demontage efficiënt moet aanpakken. En een verhuizer. Want hoe vervoer je in hemelsnaam grote glaspartijen zonder ze te beschadigen?

Die diverse werking van Rotor toont zich ook in de organisatiestructuur. Van de twintig werknemers is de helft bezig met onderzoek en ontwerp. De andere helft werkt op de werf. Het gebeurt dat arbeiders onderzoekers worden en omgekeerd.

Het gaat hard

Lionel Devlieger (architect & co-oprichter Rotor): “Wij identificeren graag kwaliteiten in dingen waar anderen de neus voor ophalen.”

En het gaat hard voor het jonge team. De grootste werf tot nu toe werd opgezet voor de ontmanteling van de interieurs van de voormalige BNP Paribas Fortis-hoofdzetel in Brussel. Het team kon meer dan 200 ton aan materialen recupereren. Na Brussel werd vanaf het najaar van 2015 het werkterrein uitgebreid tot Parijs. 

Het pionierswerk van Rotor DC krijgt ook meer en meer erkenning. In 2016 waren zij nog keynote speakers op de jaarlijkse conferentie van de Building Materials Reuse Association, de Amerikaanse vereniging van alle aannemers actief in de ontmanteling en recuperatie van bouwmaterialen. Begin 2017 mochten zij in Brussel twee Henry van de Velde Awards ophalen, als meest inspirerende bedrijf en laureaat in de categorie ecodesign.

Obstakels

Er blijven echter ook heel wat obstakels voor een optimalisatie van hergebruik. Zo is er een grote vraag naar kwaliteitscertificaten voor bouwmaterialen die in nieuwe bouwprojecten worden opgenomen.  Het certificeren van een lot bouwmaterialen brengt een administratieve kost met zich mee. Die prijs is geen probleem voor producenten van nieuwe materialen, die gewoonlijk met grote loten werken. Maar voor de kleine loten die eigen zijn aan hergebruik-activiteiten, is het simpelweg onbetaalbaar.

Kortom, er moeten nog een aantal drempels overwonnen worden voordat ondernemingsmodellen zoals dat van Rotor Deconstruction de norm kunnen worden. Maar het succes dat Rotor desondanks nu al boekt, bewijst dat zijn activiteit een duurzaam economisch model is, dat jobs kan creëren in een tot nu toe onontgonnen markt.

Met “Onze circulaire toekomst” willen we de aandacht vestigen op Belgische voorbeelden van beloftevolle doorbraken in de circulaire economie. We zetten nieuwe concepten in het licht waarbij bijvoorbeeld het eigenaarschap van of de verantwoordelijkheid over een product ergens anders komt te liggen.

Circulaire businessmodellen Afvalbeleid Ondernemers voor de toekomst

Meer over Circulaire businessmodellen, Afvalbeleid